Βρεττάκος, Νικηφόρος, 1912-1991
Ο Νικηφόρος Βρεττάκος ήταν Έλληνας ποιητής, πεζογράφος, μεταφραστής, δοκιμιογράφος και ακαδημαϊκός. Θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες ποιητές. Γεννήθηκε στις Κροκεές Λακωνίας.
Το Νοέμβριο του 1929, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, με σκοπό να ξεκινήσει τις πανεπιστημιακές του σπουδές -μάταια λόγω οικονομικών δυσχερειών. Έτσι, έκανε διάφορες περιστασιακές κυρίως χειρωνακτικές εργασίες. Το 1933, εκδόθηκε η ποιητική συλλογή του, Κατεβαίνοντας Στη Σιγή Των Αιώνων. Οι ποιητικές συλλογές του κέντρισαν το ενδιαφέρον του λογοτεχνικού κόσμου – και ιδιαίτερα του Κωστή Παλαμά, ο οποίος ζήτησε να τον γνωρίσει.
Μετά την κήρυξη του Ελληνοϊταλικού Πολέμου, το 1940, αμέσως στρατεύτηκε στην πρώτη γραμμή και όταν το σύνταγμα, στο οποίο υπηρετούσε, διαλύθηκε -με την κατάρρευση του Μετώπου (1941)- κατευθύνθηκε στην Αθήνα και εντάχθηκε στην Εθνική Αντίσταση με το ΕΑΜ. Γενικότερα, από το 1942-1944 ασχολήθηκε ενεργά με την Εθνική αντίσταση. Επίσης, γράφτηκε και στο Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας. Από το 1947 εργάστηκε ως δημοσιογράφος σε λογοτεχνικά περιοδικά και εφημερίδες, γράφοντας κατά κύριο λόγο για πνευματικά ζητήματα. Το 1948 γνωρίστηκε με τον ποιητή Άγγελο Σικελιανό, με τον οποίον υπήρξαν φίλοι μέχρι το τέλος της ζωής του. Το 1949, ο Βρεττάκος εξέδωσε το λυρικό δοκίμιο «Δυο Άνθρωποι Μιλούν Για Την Ειρήνη Του Κόσμου». Εξαιτίας της συγγραφής του αυτής, διαγράφτηκε από το Κ.Κ.Ε. και απομακρύνθηκε, γενικότερα, από το περιοδικό Ελεύθερα Γράμματα όπου ήταν και διευθυντής. Κατά την περίοδο 1946-1962, διέμενε στον Πειραιά, όπου το 1955 εκλέχτηκε δημοτικός σύμβουλος (1955-1959). Υπήρξε σημαντική η συμβολή του από τη θέση αυτή στην αναβάθμιση της πόλης κυρίως σε πολιτιστικό επίπεδο (ίδρυση Πειραϊκού Θεάτρου του Δημήτρη Ροντήρη, Ιστορικού Αρχείου, Φιλαρμονικής Πειραιώς, Δημοτικής Πινακοθήκης). Μετά το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967, ο Βρεττάκος αυτοεξορίστηκε στην Ελβετία, από όπου ταξίδεψε σε όλη την Ευρώπη. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Ευρώπη συμμετείχε σε ραδιοφωνικές εκπομπές και σε φεστιβάλ ποίησης. Επίσης, τιμήθηκε από ευρωπαϊκά πανεπιστήμια και επεξεργάστηκε το αυτοβιογραφικό κείμενο «Οδύνη», το οποίο εκδόθηκε στη Νέα Υόρκη το 1969. Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1974 και εγκαταστάθηκε, από εκεί και πέρα, μόνιμα στην Αθήνα.
Τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών με το βραβείο Ουράνη και δώδεκα χρόνια αργότερα ανακηρύχθηκε μέλος της. Επίσης αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας του Τμήματος Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, προτάθηκε τέσσερις φορές για το βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας. Τιμήθηκε από πολλούς δήμους σε όλη την Ελλάδα και ανακηρύχτηκε επίτιμος πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών μαζί με τους Γιάννη Ρίτσο και Γιώργο Βαλέτα το 1984, όπως επίσης επίτιμος Πρόεδρος της Εταιρείας Γραμμάτων και Τεχνών του Πειραιά κ.ά.
Εργογραφία
τίτλοι
Έτος Τίτλος Εκδοτικός Οίκος Δέσιμο
2024 Ποιητικό ημερολόγιο 2025 Ιωλκός Χαρτόδετο
2024 Ο ποιητής Νικηφόρος Βρεττάκος (1912-1991) Τάκης Σινόπουλος-Σπουδαστήριο Νεοελληνικής Ποίησης Χαρτόδετο
2023 Ποιητικό ημερολόγιο 2024 Ιωλκός Χαρτόδετο
2022 Στις αμμουδιές του Ομήρου Οδός Πανός Χαρτόδετο
2021 Οτι χαρτοκόπτει, εν τω άμα, χαρτογραφεί Ρώμη Χαρτόδετο
2021 Διεθνής επετειακή ανθολογία Καμπύλη Χαρτόδετο
2020 Αχ! Έρωτα… Βεργίνα Χαρτόδετο
2020 Όσα ο αφρός φλοισβίζει Ρώμη Χαρτόδετο
2019 Tα υπογείως ανεωχθέντα Ρώμη Χαρτόδετο
2018 Ο καλός άνθρωπος του Σετσουάν Ταξιδευτής Χαρτόδετο
2018 Ποιητικό Ημερολόγιο 2019 Ιωλκός Σκληρόδετο
2017 Ο Ταχυδρόμος φέρνει γράμματα ποιήματα Ελληνικά Ταχυδρομεία Χαρτόδετο
2015 Nikiforos Vrettakos - Selected Poems Αιώρα Χαρτόδετο
2014 Η "αριθμημένη" αλληλογραφία Ποταμός Χαρτόδετο
2013 Η ποιητική στην ποίηση του Νικηφόρου Βρεττάκου Ιστορικό Αρχείο Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς Χαρτόδετο
2012 Μέρες του 2013 Γαβριηλίδης Ημερολόγιο
2012 Μπροστά στο ίδιο ποτάμι Ποταμός Χαρτόδετο
2012 Συνάντηση με τη θάλασσα Ποταμός Χαρτόδετο
2012 Το αγρίμι Ποταμός Χαρτόδετο
2012 Το γυμνό παιδί Ποταμός Χαρτόδετο
2012 Γράμματα εις εαυτόν Ποταμός Χαρτόδετο
2012 Δυο άνθρωποι μιλούν για την ειρήνη του κόσμου Ποταμός Χαρτόδετο
2012 Ενώπιος ενωπίω Ποταμός Χαρτόδετο
2012 Εξομολόγηση στον αναγνώστη Ποταμός Χαρτόδετο
2012 Λειτουργία κάτω από την Ακρόπολη Θεμέλιο Χαρτόδετο
2011 Το 1821 στην ελληνική ποίηση Κέδρος Χαρτόδετο
2010 Δίστομο 10 Ιουνίου 1944: Το ολοκαύτωμα Σύγχρονη Έκφραση Χαρτόδετο
2010 Η νεοελληνική ερωτική ποίηση Ελευθεροτυπία Χαρτόδετο
2009 Ανθολογία της ελληνικής ποίησης (20ός αιώνας) Κότινος Σκληρόδετο
2009 Η κριτική για τον Πέτρο Χάρη Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη Χαρτόδετο
2009 Για τον Χαραλαμπίδη Αιγαίον Χαρτόδετο
2008 3.000 χρόνια ελληνική ερωτική ποίηση Εκδοτική Θεσσαλονίκης Χαρτόδετο
2008 Έξοδος με το άλογο Ποταμός Χαρτόδετο
2008 Η εκλογή μου Ποταμός Χαρτόδετο
2008 Η ελληνική ποίηση του 20ού αιώνα Μεταίχμιο Δερματόδετο
2008 Η ελληνική ποίηση του 20ού αιώνα Μεταίχμιο Χαρτόδετο
2007 Ημερολόγιο 2008 Εμπειρία Εκδοτική Ημερολόγιο
2006 Ιδανικές φωνές κι αγαπημένες... Μεταίχμιο Χαρτόδετο
2000 Για τον Σινόπουλο Αιγαίον Χαρτόδετο
2000 Οδύνη Πόλις Χαρτόδετο
2000 Το χρυσό αμάξι Εταιρεία των Φίλων του Μυστρά και της Ιστορίας του Χαρτόδετο
1999 Τα ποιήματα Τρία Φύλλα Χαρτόδετο
1999 Τα ποιήματα Τρία Φύλλα Χαρτόδετο
1999 Τα ποιήματα Τρία Φύλλα Χαρτόδετο
1998 Για τον Σαχτούρη Αιγαίον Χαρτόδετο
1998 Ο Ταΰγετος και η σιωπή Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σπάρτης Χαρτόδετο
1997 Ανθολογία για παιδιά και νέους Κέδρος Σκληρόδετο
1995 Κότινος στον Άγγελο Σικελιανό Ευθύνη Χαρτόδετο
1994 Τα λουλούδια της Χιροσίμα Θεμέλιο Χαρτόδετο
1993 Το Εικοσιένα Ευθύνη Χαρτόδετο
1993 Μνήμη του ποιητή Νικηφόρου Βρεττάκου (1912-1991) Δόμος Χαρτόδετο
1992 Η κριτική παρουσία του Πέτρου Σ. Σπανδωνίδη Ευθύνη Χαρτόδετο
1992 Τα ποιήματα Τρία Φύλλα Σκληρόδετο
1991 Δομίνικος Θεοτοκόπουλος Κρης εποίει Ευθύνη Χαρτόδετο
1991 Τα ποιήματα Τρία Φύλλα Σκληρόδετο
1991 Τα ποιήματα Τρία Φύλλα Σκληρόδετο
1990 Σικελικά ποιήματα Ευθύνη Χαρτόδετο
1988 Ποιος ήτον ο Γεώργιος Βιζυηνός Ευθύνη Χαρτόδετο
1987 Το ψωμί των ανθρώπων Ζαχαρόπουλος Σ. Ι. Χαρτόδετο
1985 Μνημονάριον του Φώτη Κόντογλου Ευθύνη Χαρτόδετο
1983 Επιστροφή στον Κωστή Παλαμά Ευθύνη Χαρτόδετο
1981 Μνημόσυνο του Αλεξ. Παπαδιαμάντη Ευθύνη Δερματόδετο
Θησαυρός 10.000 γνωμικών και αποφθεγμάτων Διαγόρας Mandeson Άτλας Δερματόδετο
Έτος Τίτλος Εκδοτικός Οίκος Δέσιμο
2024 Ποιητικό ημερολόγιο 2025 Ιωλκός Χαρτόδετο
2024 Ο ποιητής Νικηφόρος Βρεττάκος (1912-1991) Τάκης Σινόπουλος-Σπουδαστήριο Νεοελληνικής Ποίησης Χαρτόδετο
2023 Ποιητικό ημερολόγιο 2024 Ιωλκός Χαρτόδετο
2022 Στις αμμουδιές του Ομήρου Οδός Πανός Χαρτόδετο
2021 Οτι χαρτοκόπτει, εν τω άμα, χαρτογραφεί Ρώμη Χαρτόδετο
2021 Διεθνής επετειακή ανθολογία Καμπύλη Χαρτόδετο
2020 Αχ! Έρωτα… Βεργίνα Χαρτόδετο
2020 Όσα ο αφρός φλοισβίζει Ρώμη Χαρτόδετο
2019 Tα υπογείως ανεωχθέντα Ρώμη Χαρτόδετο
2018 Ποιητικό Ημερολόγιο 2019 Ιωλκός Σκληρόδετο
2017 Ο Ταχυδρόμος φέρνει γράμματα ποιήματα Ελληνικά Ταχυδρομεία Χαρτόδετο
2015 Nikiforos Vrettakos - Selected Poems Αιώρα Χαρτόδετο
2014 Η "αριθμημένη" αλληλογραφία Ποταμός Χαρτόδετο
2013 Η ποιητική στην ποίηση του Νικηφόρου Βρεττάκου Ιστορικό Αρχείο Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς Χαρτόδετο
2012 Μέρες του 2013 Γαβριηλίδης Ημερολόγιο
2012 Μπροστά στο ίδιο ποτάμι Ποταμός Χαρτόδετο
2012 Συνάντηση με τη θάλασσα Ποταμός Χαρτόδετο
2012 Το αγρίμι Ποταμός Χαρτόδετο
2012 Το γυμνό παιδί Ποταμός Χαρτόδετο
2012 Γράμματα εις εαυτόν Ποταμός Χαρτόδετο
2012 Δυο άνθρωποι μιλούν για την ειρήνη του κόσμου Ποταμός Χαρτόδετο
2012 Ενώπιος ενωπίω Ποταμός Χαρτόδετο
2012 Εξομολόγηση στον αναγνώστη Ποταμός Χαρτόδετο
2012 Λειτουργία κάτω από την Ακρόπολη Θεμέλιο Χαρτόδετο
2011 Το 1821 στην ελληνική ποίηση Κέδρος Χαρτόδετο
2010 Δίστομο 10 Ιουνίου 1944: Το ολοκαύτωμα Σύγχρονη Έκφραση Χαρτόδετο
2010 Η νεοελληνική ερωτική ποίηση Ελευθεροτυπία Χαρτόδετο
2009 Ανθολογία της ελληνικής ποίησης (20ός αιώνας) Κότινος Σκληρόδετο
2009 Η κριτική για τον Πέτρο Χάρη Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη Χαρτόδετο
2009 Για τον Χαραλαμπίδη Αιγαίον Χαρτόδετο
2008 3.000 χρόνια ελληνική ερωτική ποίηση Εκδοτική Θεσσαλονίκης Χαρτόδετο
2008 Έξοδος με το άλογο Ποταμός Χαρτόδετο
2008 Η εκλογή μου Ποταμός Χαρτόδετο
2008 Η ελληνική ποίηση του 20ού αιώνα Μεταίχμιο Δερματόδετο
2008 Η ελληνική ποίηση του 20ού αιώνα Μεταίχμιο Χαρτόδετο
2006 Ιδανικές φωνές κι αγαπημένες... Μεταίχμιο Χαρτόδετο
2000 Για τον Σινόπουλο Αιγαίον Χαρτόδετο
2000 Οδύνη Πόλις Χαρτόδετο
2000 Το χρυσό αμάξι Εταιρεία των Φίλων του Μυστρά και της Ιστορίας του Χαρτόδετο
1999 Τα ποιήματα Τρία Φύλλα Χαρτόδετο
1999 Τα ποιήματα Τρία Φύλλα Χαρτόδετο
1999 Τα ποιήματα Τρία Φύλλα Χαρτόδετο
1998 Για τον Σαχτούρη Αιγαίον Χαρτόδετο
1995 Κότινος στον Άγγελο Σικελιανό Ευθύνη Χαρτόδετο
1993 Το Εικοσιένα Ευθύνη Χαρτόδετο
1993 Μνήμη του ποιητή Νικηφόρου Βρεττάκου (1912-1991) Δόμος Χαρτόδετο
1992 Η κριτική παρουσία του Πέτρου Σ. Σπανδωνίδη Ευθύνη Χαρτόδετο
1992 Τα ποιήματα Τρία Φύλλα Σκληρόδετο
1991 Δομίνικος Θεοτοκόπουλος Κρης εποίει Ευθύνη Χαρτόδετο
1991 Τα ποιήματα Τρία Φύλλα Σκληρόδετο
1991 Τα ποιήματα Τρία Φύλλα Σκληρόδετο
1990 Σικελικά ποιήματα Ευθύνη Χαρτόδετο
1988 Ποιος ήτον ο Γεώργιος Βιζυηνός Ευθύνη Χαρτόδετο
1985 Μνημονάριον του Φώτη Κόντογλου Ευθύνη Χαρτόδετο
1983 Επιστροφή στον Κωστή Παλαμά Ευθύνη Χαρτόδετο
1981 Μνημόσυνο του Αλεξ. Παπαδιαμάντη Ευθύνη Δερματόδετο
Έτος Τίτλος Εκδοτικός Οίκος Δέσιμο
1998 Ο Ταΰγετος και η σιωπή Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σπάρτης Χαρτόδετο
1994 Τα λουλούδια της Χιροσίμα Θεμέλιο Χαρτόδετο
1987 Το ψωμί των ανθρώπων Ζαχαρόπουλος Σ. Ι. Χαρτόδετο
Έτος Τίτλος Εκδοτικός Οίκος Δέσιμο
Θησαυρός 10.000 γνωμικών και αποφθεγμάτων Διαγόρας Mandeson Άτλας Δερματόδετο
Έτος Τίτλος Εκδοτικός Οίκος Δέσιμο
Δεν βρέθηκαν έργα
Έτος Τίτλος Εκδοτικός Οίκος Δέσιμο
2018 Ο καλός άνθρωπος του Σετσουάν Ταξιδευτής Χαρτόδετο
2007 Ημερολόγιο 2008 Εμπειρία Εκδοτική Ημερολόγιο
1997 Ανθολογία για παιδιά και νέους Κέδρος Σκληρόδετο