Η ONTET ΒΑΡΩΝ-ΒΑΣΑΡ είναι ιστορικός, με ερευνητικά πεδία την Αντίσταση, τη γενοκτονία των Εβραίων, τη στρατοπεδική λογοτεχνία, την ταυτότητα των σεφαραδιτών Εβραίων, τη μνήμη του Ολοκαυτώματος.
Σπούδασε Ιστορία κι Αρχαιολογία στο ΕΚΠΑ και Ιστορία στη Σορβόννη (Νεοελληνικό Ινστιτούτο, Paris IV) και είναι Δρ. Σύγχρονης Ιστορίας του ΕΚΠΑ (1995). Ως Καθηγήτρια-Σύμβουλος δίδαξε στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο το μάθημα της «Ελληνικής Ιστορίας» (2001-2017). Συνεργάζεται με το Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος (ΕΜΕ) από το 2007, διδάσκοντας στα ετήσια σεμινάρια για τη «Διδασκαλία του Ολοκαυτώματος».
Από το 2011 διευθύνει το δικό της σεμινάριο στο ΕΜΕ με θέμα «Η γενοκτονία των Εβραίων: Ιστορία, Μνήμη, Αναπαραστάσεις» για ερευνητές και καθηγητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
΄Εχει συμμετάσχει σε πολλά διεθνή συνέδρια κι έχει δώσει πολλές διαλέξεις (ενδεικτικά: 2014, UNESCO, Moυσείο Διασποράς στο Τελ Αβίβ / 2018, Macquarie University, Sydney, ως key note speaker για ελληνοεβραϊκές σπουδές και διάλεξη στο Sydney Jewish Museum / 2019: INALCO, EHESS στο Παρίσι / 2019 και 2020 Mémorial de la Shoah / 2021Yad Vashem, Ιερουσαλήμ και EHESS, Παρίσι) και έχει δημοσιεύσει πολλά άρθρα σε συλλογικούς τόμους και περιοδικά (Αντί, Μνήμων, Ο Πολίτης, Σύγχρoνα Θέματα, Historein). Μέλος επιστημονικής επιτροπής στο περ. the books’ journal (όπου δημοσιεύει συστηματικά την τελευταία δεκαετία) και μέλος συντακτικής επιτροπής στα Σύγχρονα Θέματα.
Βιβλία: Ελληνικός Νεανικός Τύπος. Μια καταγραφή (1940-1945), ΙΑΕΝ, 1987 / Εβραϊκή Ιστορία και Μνήμη, επιμ. συλλ. τόμου, Πόλις, 1999 / Η ενηλικίωση μιας γενιάς. Νέοι και νέες στην Κατοχή και στην Αντίσταση, Εστία, 2009 / Η ανάδυση μιας δύσκολης μνήμης, Κείμενα για τη γενοκτονία των Εβραίων, Εστία, α’ έκδ. 2012, β’ έκδ. επαυξημένη 2013 / Des Sépharades aux Juifs grecs. Histoire, mémoire et identité, Le Manuscrit, Paris, 2019, β’ εκδ. επαυξημένη 2021 / Μπέρρυ Ναχμίας, Κραυγή για το αύριο, επιμέλεια-επίμετρο Ο. Βαρών-Βασάρ, Αλεξάνδρεια, 2020. Επιμέλεια αφιερώματος «Η μνήμη της Shoah 75 χρόνια μετά», περ. Σύγχρονα Θέματα, τχ 150-151, Μάιος 2021.

Ως μεταφράστρια γαλλόφωνης λογοτεχνίας, με σπουδές στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, έχει μεταφράσει πολλά έργα (Φλωμπέρ, Σεμπρούν, Λυοτάρ, Τόντοροφ). Πιο πρόσφατες μτφρ.: Σαρλότ του Νταβίντ Φοενκινός, Εστία 2018, Σολάλ του Albert Cohen, Εξάντας 2019 (αναθεωρημένη μετάφραση του 1992 κι εκτενές επίμετρο). Από το 1995 ως το 2008 εξέδωσε και διεύθυνε το ετήσιο περιοδικό Μετάφραση.

Το 2006 τιμήθηκε από τον Υπουργό Πολιτισμού της Γαλλίας με τη διάκριση του Ιππότη του Τάγματος των Γραμμάτων και των Τεχνών.