Βάκης Λοϊζίδης, Σωστό Παιχνίδι, έργο εξωφύλλου Σοφία Σχίζα, Σύγχρονη Ελληνική Ποίηση, εκδ. Μανδραγόρας, 16Χ24, Ιούνιος 2025, σελ. 56, αριθμ. έκδοσης: 431, ISBN 978-960-592-213-9, τιμή 10.60 ευρώ.

Ερμηνευτικό λεξικό της ζωής η ποίηση

Αξιέπαινες πόρνες

που κράτησαν τα σπίτια τους

στην οδό Πενταδακτύλου∙

σε χαιρετούν με την υποψία

πως υπήρξες παλιός πελάτης

αν όχι εσύ, ίσως ο πατέρας σου

τότε που ο ανδρικός πληθυσμός

της Λευκωσίας

έχανε την παρθενιά του

σε τούτο το τετράγωνο.

Γυναίκες που γνωρίζουν

από πρώτο χέρι

τις ανασφάλειες των ανδρών.

Ντόμπρες γυναίκες που λαλούν:

«Εν στενοσόκκακον η ζωή

τζιαι κάμνουν τόπον να περάσεις».

(«Αξιέπαινες πόρνες»)

Δωδέκατη ποιητική συλλογή στα 30 χρόνια συνεχούς παρουσίας στα γράμματα του Βάκη Λοϊζίδη με έκδηλη την τρυφερότητα, τον απλό πράο λόγο, τη μνήμη –και κάποτε τη λύπη–, τον μεστό ακριβοδίκαια μοιρασμένο ποιητικό λόγο, την πανσπερμία εικόνων και συναισθημάτων: από τα ζώα της Ολλανδίας που «μόνο στην αγκαλιά της μάνας τους ένιωσαν αγάπη», τους μικρούς κήπους των Σουηδών, την τετραλογία για το Μπουένος Άιρες, τη γενέθλια Λευκωσία και την εξίσου αγαπημένη του Ελλάδα (βλ. «Σημαία») μέχρι τη φορτισμένα υπαινικτική σπονδή στον αδελφό και τη μητέρα του: [ ] Κρατώ σφιχτά/ το λούτρινο των παιδικών σου χρόνων/ σχεδόν σίγουρος/ πως από λάθος γράψαμε/ τ’ όνομά σου/ στον τάφο της μάνας μας.

Το σημαντικό στην ποίηση του Λοϊζίδη είναι ο υπολανθάνων λόγος (ένα είδος απόμακρου φόντου σε αλληλοδιάδοχα πλάνα ταινίας) όπου αποκαλύπτονται επώδυνες διαπιστώσεις/καταγραφές, δίχως κραυγές ωστόσο, όπως για παράδειγμα στην «Πικρή ιστορία» μιας Παλαιστίνιας μάνας/ που εναποθέτει το λείψανο του παιδιού της/ σ’ έναν κρατήρα του φεγγαριού. Δεν κομπορρημονεί απλώς διατυπώνει τις απορίες του για την ποίηση –(«Θέματα»): «είναι η εποχή των γυναικών στη λογοτεχνία»–, το ανυπόφορο υπερεγώ του ποιητή που καταντά στο να «ξεφτά το ποίημα», θλίβεται για το «λυμένο όπλο» ανάμεσα στους Κύπριους, ακουμπά στις πέτρες από πωρόλιθο που σηματοδοτούν αυτήν την αίσθηση απλής αρχιτεκτονικής του νησιού, θυμάται τον Μπόρχες και μνημονεύει τον ποιητή Χριστόφορο Λιοντάκη: να θυμηθούμε το φιλί/ στον νεκρό ποιητή/ και με «το λίγο του φωτός»/ και με το κλάμα των νεογέννητων/ στο δίπλα σπίτι/ να νιώσουμε ως θαύμα/ «το πανηγύρι της πραγματικότητας»/ την αταξία της μνήμης («Στον Άλιμο»).

Στο Σωστό Παιχνίδι, όπως σε όλα τα σοβαρά πράγματα συμβαίνει, ο λόγος για να μη τρελαθεί γίνεται τραγούδι, παιδιά, τρυφεράδα, αποφορτίζεται ας πούμε η απώλεια του αδελφού με Τα γατάκια στην «Αροδαφνούσα» γιατί, όπως λέει και το σχετικό ποίημα σ’ αυτά τα δυστοπικά χρόνια όλοι «Κρατιόμαστε από μια κλωστή». Και σε αυτή τη συλλογή ο Βάκης αποδεικνύει το πόσο βαθιά ανθρώπινη είναι η ποίηση (Το πένθος δένει κόμπους/ και φοβάμαι) και πόσο τυχεροί όσοι τη γράφουν κι αυτοί που τη διαβάζουν: [ ] Κάστρο δεν βλέπω./ Δίπλα μου ρέει ο ποταμός Tay./ Μόνο αν πας πίσω στα κέλτικα/ Θα βρεις άκρη με το τοπωνύμιο./ Εμείς το Σάββατο θα φύγουμε/ μ’ ένα πτυχίο./ Ίσως κάποτε η κόρη μου/ μιλήσει στα παιδιά της/ για το κρύο στο Dundee/ και φτιάξει για μένα ένα φρουτοκέικ/ που φέρει το όνομα της πόλης, γράφει στο ομώνυμο ποίημα «Νταντί» για την πόλη της Σκωτίας που σπούδασε η Κατερίνα.