Το πιο ενδιαφέρον ίσως έργο της ύστερης αρχαιότητας, εγκυκλοπαίδεια κάθε είδους γνώσεων έως εγχειρίδιο γαστρονομίας και μαζί εκτενής βιβλιογραφικός θησαυρός για χαμένα ιδίως έργα, με φόντο τη συζήτηση των φιλοσόφων και φιλοσοφούντων συνδαιτυμόνων ενός συμποσίου.
Ο Αθηναίος γεννήθηκε στη Ναύκρατη της Αιγύπτου, έζησε στην Αλεξάνδρεια και πέθανε στη Ρώμη. Η ζωή του, για την οποία οι πληροφορίες μας είναι ελάχιστες, φαίνεται ότι κύλησε ανάμεσα στο τέλος του 2ου και στις αρχές του 3ου αιώνα μ.Χ. (περίπου 170-230 μ.Χ.), όπως μπορούμε να εικάσουμε από εσωτερικά τεκμήρια του έργου του. Ο Αθηναίος, γέννημα και θρέμμα της ύστερης σοφιστικής, έμεινε στο χώρο της αρχαίας ελληνικής γραμματείας ως ο συγγραφέας των `Δειπνοσοφιστών`. Το έργο χαρακτηρίστηκε εγχειρίδιο γαστρονομίας (είναι το παλαιότερο βιβλίο που διαθέτουμε με υποδείξεις για παρασκευή φαγητών), αλλά μαζί είναι μια πλούσια πηγή σε υλικό δειπνολογίας και τυπικού συμποσίων και, ακόμα περισσότερο, ένας πανδέκτης εγκυκλοπαιδικών και άλλων γνώσεων που καλύπτουν το σύνολο των ανθρώπινων ενδιαφερόντων. Επί πλέον οι Δειπνοσοφισταί είναι σύνθεση με αλλεπάλληλες καταγραφές παραθεμάτων από εκατοντάδες συγγραφείς ποιητικών και πεζών έργων (800 περίπου) και από υπερτριπλάσιες εκατοντάδες (2500 περίπου) έργων, έτσι που μπορεί να ειπωθεί ότι, αν δεν σωζόταν η σπουδαιότατη τούτη πηγή, η γνώση μας για την ελληνική αρχαιότητα θα ήταν λειψή.
[Απόσπασμα από κείμενο παρουσίασης εκδότη ή έκδοσης]