Το έτος 2021 συμπληρώθηκαν 200 χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης. Η σημαντική αυτή επέτειος είναι σημαντικό να μείνει στη μνήμη όχι μόνο ως αφορμή αναδρομής στο παρελθόν, αλλά και ως έναυσμα οραματικού στοχασμού για το μέλλον του ελληνισμού. Ένας τέτοιος στοχασμός είναι σημαντικό να διακρίνεται από μια διεπιστημονική, ουσιαστικά πλουραλιστική, αλλά και μη αμιγώς ελλαδοκεντρική οπτική. Λειτουργώντας ως ένα συναρπαστικό διεπιστημονικό καλειδοσκόπιο, ο παρών συλλογικός τόμος φιλοξενεί συμβολές επιστημόνων της νεώτερης γενιάς από την Ελλάδα και την Κύπρο, οι οποίοι ιχνηλατούν ζητήματα ταυτότητας, επιστήμης και πολιτικής στις δύο χώρες από τη σκοπιά διαφορετικών πεδίων των ανθρωπιστικών κυρίως επιστημών. Στο πλαίσιο των συμβολών τους, οι οποίες εντάσσονται θεματικά σε τέσσερα μέρη, οι συγγραφείς αποτιμούν πολλά από τα στοιχεία, που σημάδεψαν τη διαδρομή του ελλαδικού και κυπριακού ελληνισμού κατά τους τελευταίους δύο αιώνες, διατυπώνοντας παράλληλα το όραμά τους για το μέλλον.

Το παρόν και μέλλον της ελληνικής γλώσσας, οι προοπτικές της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, οι πολυδιάστατες σχέσεις πολιτικής και ταυτότητας, καθώς και το μέλλον της σχέσης του νεώτερου ελληνισμού με το προϊστορικό και ιστορικό του παρελθόν είναι τα θεμελιώδη ζητήματα, των οποίων η ενδελεχής, θαρραλέα και ιδεολογικά πολύπλευρη εξέταση στον παρόντα τόμο φιλοδοξεί να συνεισφέρει στις αναζητήσεις όλων όσων, στον τρίτο πλέον αιώνα μετά την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, επιθυμούν να εξιχνιάσουν "το μυστήριον του μέλλοντος ημών".