Ο Μίκης Θεοδωράκης έδειξε στην πράξη ότι είναι ένας μεγάλος Κρητικός, ένας θαρραλέος μαχητής και πρωτοπόρος καλλιτέχνης, συνεπαρμενος από οράματα κοινωνικής αλλαγής και ελληνικής πολιτιστικής ανέλιξης.

Διαπαιδαγωγημένος Κρητικά, είχε μάθει από μικρός ν΄ αντιστέκεται, να εναντιώνεται κι όχι να υποτάσσεται.

Η εξέγερσή και η επανάσταση, η ανατροπή και η αντίσταση είναι στο αίμα του, από την Κρητική του ρίζα. Ως επαναστάτης έχει ακλόνητη πίστη στον σκοπό του. Μπαίνει στη φωτιά για να υπερασπιστεί τις αξίες και τις ιδέες του και είναι έτοιμος να υποστεί τις συνέπειες των πράξεων του.

Όταν η ιστορία τον χρειάζεται είναι εκεί και με το ντουφέκι και με τη λύρα στο χέρι. Ηγετικός, μαχητής της πρώτης γραμμής, δεν υποστηρίζει από απόσταση τον αγώνα των άλλων, δεν είναι των μετόπισθεν, δεν είναι ποτέ ένας παρατηρητής κι ένας κατήγορος της κοινωνικής και πολιτικής αδικίας, αλλά ένας μαχητής για την αλλαγή, πρώτα των συνειδήσεων και μετρά των καταστάσεων. Μ΄αυτή την έννοια δεν μοιάζει με κανένα άλλο συνθέτη στον κόσμο.

Και στην τέχνη σκέφτεται και ενεργεί με τον ίδιο τρόπο, όπως και στην ζωή. Ο στόχος του είναι μέσω της μουσικής του να αναδημιουργήσει την πραγματικότητα, για να την αλλάξει.