Ο Παναγιώτης Κονδύλης υπήρξε τέκνο της μεγάλης «απομάγευσης» του 20ού αι., μετά την εμπειρία των επαναστάσεων, του γκουλάγκ και του Άουσβιτς. Για τον Έλληνα στοχαστή, το τέλος της χιλιαστικής προσδοκίας κατέδειξε την εξάντληση του ίδιου του Διαφωτισμού, εξ ου και η φιλοσοφία του «βάφει με γκρίζο πάνω στο γκρίζο».
Σε αντίθεση με την πεποίθηση του Διαφωτισμού και του μαρξισμού, πως η διαμόρφωση του ανθρώπου καθορίζεται αποκλειστικά από τις κοινωνικές συνθήκες, για τον Κονδύλη η ανθρώπινη φύση παραμένει αναλλοίωτη, όπως την έχουν περιγράψει ήδη ο Θουκυδίδης, ο Μακιαβέλι, ο Χομπς: Το βασικό του κίνητρο είναι η επιβεβαίωση της ισχύος, ατομικά ή συλλογικά, και πάνω σε αυτό ορθώνονται όλες οι ιδεολογίες και οι κοινωνικές κατασκευές.
*****
Στον τόμο γράφουν οι: Θεόδωρος Ζιάκας («Ο δικός μας σκεπτικός στο λυκόφως του μοντερνισμού»)· Γιώργος Μερτίκας («Ο Π. Κονδύλης ή ο Μακιαβέλι στη μαζική δημοκρατία»)· Γιάννης Ιωαννίδης («Σχόλιο στη διαμάχη Π. Κονδύλη – Γ. Λυκιαρδόπουλου»)· Άγγελος Γουνόπουλος (Η «συνάντηση» μεταξύ του Κονδύλη και του Καρλ Σμιτ)· Ιωάννα Τσιβάκου («Το Πολιτικό και ο Άνθρωπος, η οντολογική προσέγγιση της επικοινωνίας»)· Γιάννης Ταχόπουλος (Μία σύγκριση Καστοριάδη και Κονδύλη).
Ο Μελέτης Μελετόπουλος, αποπειράται τη βιογραφία του. Ο Γιώργος Καραμπελιάς ανατρέχει στη «διαμόρφωση των πολιτικών ιδεών του». Ο Σπύρος Κουτρούλης διερευνά τις θέσεις του για τον νέο ελληνισμό και το έθνος. Ο Μιχάλης Μερακλής εξετάζει την αντίληψη του για τον ελληνικό διαφωτισμό και την Εκκλησία.
Τέλος, ως «Παράρτημα», παρατίθεται μέρος από την τελευταία συνέντευξη του Κονδύλη, καθώς και τα κείμενα της αντιπαράθεσης με τον Ρ. Σωμερίτη στο Βήμα, το 1997-1998, για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
