Αντικείμενο του βιβλίου αποτελεί η σκιαγράφηση μίας από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας, τις συνδεδεμένες με τον Αγώνα της εθνικής παλιγγενεσίας, του Στρατηγού και απομνημονευματογράφου Ιωάννη Μακρυγιάννη. Ο Ρουμελιώτης αγωνιστής με το «απελέκητο» γράψιμο ενσαρκώνει τις αρετές και τα ιδεώδη της φυλής και του έθνους, την ελευθερία, τη δικαιοσύνη, την εντιμότητα, την ανθρωπιά, την πίστη, τη φιλοπατρία, τη λεβεντιά, το φιλότιμο. Με τον αυθεντικό, πηγαίο, γνήσιο και φρονηματιστικό λόγο του μεταλαμπαδεύει στις επόμενες γενιές τις ηθικές αξίες και τα ιδανικά ενός αγωνιζόμενου λαού, ως θεμελιώδη στοιχεία της νεοελληνικής ιδεολογίας.
Ειδικότερα, κυρίαρχη θέση κατέχουν η προσέγγιση και η ερμηνευτική ανάλυση των επιχειρημάτων του Στρατηγού Μακρυγιάννη, που περιλαμβάνονται στο έργο του Απομνημονεύματα, με στόχο την εμβάθυνση στο ιδεολογικό οικοδόμημα του αγωνιστή και την άντληση από αυτό χρήσιμων και επωφελών διδαγμάτων, ικανών να καθοδηγήσουν και να προσανατολίσουν τις επερχόμενες γενιές σε δυναμικές και δημιουργικές επιλογές και δράσεις, θετικά αξιοποιήσιμες για τον τόπο μας στο παρόν και στο εγγύς ή απώτερο μέλλον.
Με δεδομένο ότι τα ιστορικά γεγονότα αποκτούν διαχρονική διάσταση, αφού συμβάλλουν στην εποπτική θεώρηση του παρόντος και στη δυναμική προεπισκόπηση του μέλλοντος, ο αγωνιστικός και πατριωτικός λόγος του Μακρυγιάννη, με την αρμονική σύζευξη παραδοσιακών και νεωτεριστικών αρχών, μπορεί να καταστεί πηγή ανάδειξης των αυθεντικών και λαϊκών στοιχείων, των ηθικών και εθνικών ιδεωδών, που σφυρηλάτησαν την ταυτότητά μας, αλλά ταυτόχρονα και δυναμικό μέσο διαμόρφωσης του εθνικού φρονήματος και του κοινωνικού μας ήθους.