Το βιβλίο αυτό είναι ένα διάβημα και ταυτόχρονα μια εργασία σε εξέλιξη. Διάβημα γιατί υπογραμμίζει ένα ερευνητικό και βιβλιογραφικό κενό. Ο προβληματισμός για τον ρόλο και την επίδραση του κράτους, της γεωπολιτικής και του πολέμου έχει παραμεληθεί στην ελληνική ιστορική, κοινωνιολογική και πολιτική επιστήμη τις τελευταίες τρεις περίπου δεκαετίες. Το γεγονός έχει επίπτωση στην κατανόηση της «ελληνικής περίπτωσης». Χωρίς την αναγνώριση της ιστορικής βαρύτητας αυτών των ζητημάτων και χωρίς τη συστηματική μελέτη των αλληλεπιδράσεων με τα άλλα κοινωνικά πεδία, χάνουμε σημαντικές γνώσεις για την εθνική μας εξέλιξη.
Με την αίσθηση αυτής της ανάγκης, οι συντελεστές του τόμου πραγματεύονται μείζονα ζητήματα της ελληνικής πολιτικής και του κράτους. Στο βιβλίο σχεδιάζονται οι αδρές γραμμές της εθνικής μας εξέλιξης μέσα από μια πολυπρισματική ανάλυση που έχει στο επίκεντρο τους μεγάλους πρωταγωνιστές του ελληνικού 20ού αιώνα: τον κοινωνικό μετασχηματισμό, το κράτος, το έθνος.
Αυτή η πολυδιάστατη προσέγγιση έρχεται σε μια ιστορική στιγμή κρίσιμη για την Ελλάδα. Ζούμε εμφανώς μια μεταιχμιακή φάση, όπου η νέα εποχή δεν έχει δείξει ακόμα τη βασική της κατεύθυνση. Μέσα σε αυτούς τους ταραγμένους καιρούς η Ελλάδα θα αναζητήσει τον δρόμο της αντιμέτωπη με τα ακανθώδη προβλήματα που κληρονομεί από τον 20ό αιώνα αλλά και το πρόσφατο παρελθόν της κρίσης.
Σχετικά με τη σειρά "ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ" (υπεύθυνος σειράς Κώστας Κωστής):
Η ιστορία είναι η λέξη που επιλέξαμε από το αρχαιοελληνικό διανοητικό οπλοστάσιο για να φέρουμε μαζί το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, ότι ο τρόπος με τον οποίο κατανοούμε το παρελθόν προσδιορίζει αναγκαστικά τις δυνατότητές μας να κατανοήσουμε το παρόν, καθώς επίσης και τις προσπάθειές μας να προβλέψουμε το μέλλον. Στη λογική αυτή, η σειρά «Διαδρομές ιστορίας» επιδιώκει να συμπεριλάβει βιβλία τα οποία έχουν ως κοινό παρονομαστή την ιστορία, χωρίς ωστόσο να είναι απαραιτήτως βιβλία ιστορίας. Η οικονομία, η κοινωνική θεωρία, η πολιτική επιστήμη, η ανθρωπολογία εντάσσονται στην οπτική της σειράς στο μέτρο και τον βαθμό που αξιοποιούν μιαν ιστορική αντίληψη του χρόνου. Οι συγγραφείς, εξάλλου, των βιβλίων της σειράς μιλούν για τα θέματά τους με έναν τρόπο που επιχειρεί να ξεπεράσει τις παραδοσιακές βεβαιότητες τους πεδίου τους, έτσι ώστε να ικανοποιήσουν δύο από τις βασικές απαιτήσεις της τέχνης τους, που είναι η αμφισβήτηση και η καινοτομία.
Οι συντελεστές του τόμου: Σπύρος Βλαχόπουλος, Γιάννης Βούλγαρης, Τάσος Γιαννίτσης, Βασίλης Κ. Γούναρης, Ανδρομάχη Θεοδωροπούλου, Λένα Κορμά, Μανόλης Κούμας, Αλέξανδρος-Ανδρέας Κύρτσης, Κώστας Κωστής, Βασίλειος Ν. Μακρίδης, Μάνος Ματσαγγάνης, Κωνσταντίνα Ε. Μπότσιου, Άγγελος Νταλαχάνης, Θάνος Ντόκος, Μαριλένα Παπαδάκη, Αμαλία Παππά, Mogens Pelt, Σπυρίδων Γ. Πλουμίδης, Σωτήρης Ριζάς, Τάσος Σακελλαρόπουλος, Καλλιόπη Σπανού, Δημήτρης Α. Σωτηρόπουλος, Δημήτρης Τζιόβας, Παναγιώτης Τσούκας, Κωνσταντίνος Φίλης, Αλέξης Φραγκιάδης, Ευάνθης Χατζηβασιλείου
