Οι εκδόσεις Σάκκουλα αναγγέλλουν με ιδιαίτερη ικανοποίηση την ολοκλήρωση της κατ’ άρθρον ερμηνείας του Εθνικού Κτηματολογίου (ν. 2664/1998). Η έκδοση περιέχει εκτενή ανάπτυξη και επίλυση όλων των κρίσιμων ερμηνευτικών ζητημάτων, αλλά και των προβλημάτων που ταλανίζουν την πράξη, με αναλυτική αναφορά αφενός μεν στη νομολογία του Αρείου Πάγου, όπως επίσης των δικαστηρίων της ουσίας, αφετέρου δε στη θεωρία τόσο του δικονομικού, όσο και του ουσιαστικού δικαίου.
Στο έργο συμμετέχουν με τις συμβολές τους, εκτός φυσικά από τον εκδότη καθηγητή Γεώργιο Διαμαντόπουλο οκτώ ακόμη εκλεκτοί νομικοί (και συγκεκριμένα, κατά τη σειρά των συμβολών τους, οι Μαρία Περτσελάκη, Γεώργιος Γάτσιος, Σωτήριος Κοτρώνης, Νικόλαος Ζαπριάνος, Ευαγγελία Ασημακοπούλου, Πηνελόπη Νικολακάκη, Αναστασία Βεζυρτζή και Ιωάννης Χατζηδημητρίου). Η ύλη έχει κατανεμηθεί ανάλογα με την εξειδίκευση κάθε συγγραφέα σε συγκριμένα γνωστικά πεδία, γεγονός που διασφαλίζει την εμβρίθεια της ανάλυσης και την τεκμηρίωση των προτεινόμενων ερμηνευτικών λύσεων.
Τον γενικό συντονισμό και την επίβλεψη του έργου είχε ο καθηγητής της Νομικής Σχολής του Α.Π.Θ. Γεώργιος Διαμαντόπουλος, πρόεδρος του Κέντρου Κτηματολογικών Μελετών, διευθυντής του Διατμηματικού Μεταπτυχιακού Προγράμματος του Α.Π.Θ. «Κτηματολόγιο: νομικές, τεχνικές και περιβαλλοντικές διαστάσεις» και επιστημονικός διευθυντής του περιοδικού Επιθεώρηση Ακινήτων.
Πρόλογος........................................................................................................................... VII
Συνεργάτες του έργου ................................................................................................. ΧΙ
Πίνακας συντομογραφιών ......................................................................................... ΧΧΙΧ
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ 2664/1998 ................................... 1
Ι. ... Από το σύστημα μεταγραφών στο σύστημα του κτηματολογίου............. 1
Α. Συστήματα δημοσιότητας των εμπράγματων σχέσεων επί ακινήτων 2
Β. Ισχύοντα κτηματολόγια στην Ελλάδα ......................................................... 4
1. Κτηματολογικός Κανονισμός Δωδεκανήσου......................................... 5
2. Γραφείο Κτηματολογίου Πρωτευούσης................................................... 7
3. Ειδικά κτηματολόγια...................................................................................... 7
4. Το Εθνικό Κτηματολόγιο ............................................................................ 8
5. Σχέση Κτηματολογίου και Δασολογίου.................................................... 14
ΙΙ. .. Η σπουδαιότητα της καταχώρισης στα κτηματολογικά φύλλα (όπως και της μεταγραφής στα βιβλία μεταγραφών), αφού αυτή αποτελεί όρο ενεργού της εμπράγματης σύμβασης έγγειας ιδιοκτησίας, χάριν προστασίας των τρίτων........................................................................................... 17
ΙΙΙ. Εθνικό Κτηματολόγιο και φορείς πραγμάτωσης της καταχώρισης στα κτηματολογικά φύλλα 20
Α. Νομικά θεμέλια του Εθνικού Κτηματολογίου.............................................. 20
Β. Φορέας του θεσμού το ν.π.δ.δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο»...................... 23
Γ.. Προϊστάμενοι κτηματολογικών γραφείων και προσωπικό των κτηματολογικών γραφείων 23
Δ. Κτηματολογικοί δικαστές................................................................................... 27
ΙV. Aρχές του Εθνικού Κτηματολογίου ................................................................... 31
V. .. Βασικοί κτηματολογικοί όροι .............................................................................. 31
VΙ. Δίκαιο Κτηματολογίου.............................................................................................. 37
VΙI.. Ένδικα βοηθήματα χάριν διασφάλισης των σκοπών του Εθνικού Κτηματολογίου 38
Α. Αγωγή του άρθρου 6 § 2 ΕθνΚτημ................................................................... 38
Β. Αίτηση του άρθρου 6 § 3 ΕθνΚτημ................................................................... 39
Γ. Αίτηση του άρθρου 6 § 8 ΕθνΚτημ................................................................... 41
Δ. Αγωγή του άρθρου 13 § 2 ΕθνΚτημ................................................................ 42
Ε. Αντιρρήσεις κατά πράξεων του προϊσταμένου κτηματολογικού γραφείου (άρθρ. 6 § 4, 16 § 5, 17 § 3, 18 § 2 και 19 § 2 ΕθνΚτημ) ............................................................................................ 44
VIII. Επίμετρο ..................................................................................................................... 44
ΝΟΜΟΣ 2664/1998
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Εισαγωγικές παρατηρήσεις επί των άρθρων 1-5 ν. 2664/1998.............................. 47
Άρθρο 1. Ορισμός, φορέας τήρησης, σκοπός και έκταση εφαρμογής του Εθνικού Κτηματολογίου 50
Ι. ... Εννοιολογική προσέγγιση........................................................................................ 51
ΙΙ. .. Είδος καταχώρισης· πληροφορίες........................................................................ 53
ΙΙΙ. . Πρώτες εγγραφές....................................................................................................... 55
IV. Λειτουργία ................................................................................................................. 55
Άρθρο 2. Αρχές του Εθνικού Κτηματολογίου............................................................ 57
Ι. ... Προλεγόμενα............................................................................................................... 57
ΙΙ. .. Αρχή κτηματοκεντρικής οργάνωσης................................................................... 58
ΙΙΙ. . Αρχή ελέγχου της νομιμότητας............................................................................. 59
Α. Η αρχή της νομιμότητας στο στάδιο της κτηματογράφησης................ 60
Β. Η αρχή της νομιμότητας στο στάδιο του λειτουργούντος Κτηματολογίου 60
IV. Αρχή διασφάλισης της τάξης. Αρχής χρονικής προτεραιότητας............... 61
V. .. Αρχή δημοσιότητας των κτηματολογικών βιβλίων........................................ 61
VI. Αρχή διασφάλισης της δημόσιας πίστης............................................................ 64
VII.. Αρχή καταλληλότητας του Κτηματολογίου. Αρχή του ανοικτού Κτηματολογίου 66
Α. Αντικείμενο καταχώρισης.................................................................................. 67
Β. Στόχευση της αρχής............................................................................................. 68
Άρθρο 3. Κτηματολογικά γραφεία - Κτηματολογικά στοιχεία............................. 70
Ι. ... Διάρθρωση και λειτουργία...................................................................................... 74
ΙΙ. .. Ο προϊστάμενος του κτηματολογικού γραφείου............................................. 76
Α. Νομική φύση.......................................................................................................... 77
Β. Αρμοδιότητες.......................................................................................................... 79
Γ. Περαιτέρω αρμοδιότητες................................................................................... 80
ΙΙΙ. . Προσωπικό................................................................................................................... 80
ΙV. Κτηματολογικά στοιχεία.......................................................................................... 81
Α. Τα κτηματολογικά διαγράμματα..................................................................... 82
Β. Κτηματολογικοί πίνακες...................................................................................... 83
Γ.. Κτηματολογικά φύλλα........................................................................................ 83
Δ. Κτηματολογικό βιβλίο......................................................................................... 84
Ε. Ημερολόγιο.............................................................................................................. 85
Στ. Αλφαβητικό ευρετήριο δικαιούχων............................................................... 85
Ζ. Αρχείο τίτλων, διαγραμμάτων και λοιπών δικαιολογητικών................ 85
Η. Το ειδικό μητρώο διαπιστευμένων μηχανικών........................................... 85
Άρθρο 4. Αντικείμενο των κτηματολογικών εγγραφών - Δαπάνη εγγραφής 86
Ι. ... Προλεγόμενα............................................................................................................... 88
ΙΙ. .. Κωδικός Αριθμός Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ)........................................... 88
ΙΙΙ. . Καταβολή τελών και δικαιωμάτων...................................................................... 90
IV. Περιπτωσιολογία........................................................................................................ 91
Άρθρο 5. Τοπική αρμοδιότητα των κτηματολογικών γραφείων....................... 93
Ι. ... Προσδιορισμός τοπικής αρμοδιότητας.............................................................. 94
ΙΙ. .. Αρμοδιότητα περισσότερων κτηματολογικών γραφείων............................ 94
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΕΓΓΡΑΦΕΣ ΣΤΑ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ
Άρθρο 6. Πρώτες εγγραφές - Προθεσμία αμφισβήτησης...................................... 95
ΜΕΡΟΣ Α: ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΓΓΡΑΦΕΣ..................................................................... 107
Ι. ... Εγγραφές κατά το στάδιο της κτηματογράφησης ....................................... 107
ΙΙ. .. Πρώτες εγγραφές....................................................................................................... 108
Α. Έννοια πρώτων εγγραφών................................................................................ 108
Β. Αντικείμενο και νομική φύση των πρώτων εγγραφών............................. 109
1. Αντικείμενο των πρώτων εγγραφών......................................................... 109
2. ............................................................................................................................... Νομική φύση των πρώτων εγγραφών ............................................................................................................................... 110
Γ.. Διακρίσεις πρώτων εγγραφών και συσχέτισή τους με το τεκμήριο ακρίβειας 112
ΙΙΙ. . Μεταγενέστερες εγγραφές ................................................................................... 119
IV. Καταχώριση εγγραφής............................................................................................. 120
V. .. Ακρίβεια και ανακρίβεια πρώτων εγγραφών................................................... 120
Α. Περιπτωσιολογία................................................................................................... 122
1. Ανακρίβεια εγγραπτέου δικαιώματος........................................................ 122
2. Ανακρίβεια ως προς τον δικαιούχο............................................................ 123
3. Ανακρίβεια ως προς το ιδιοκτησιακό αντικείμενο................................. 123
Β. Ανακρίβεια κτηματολογικής εγγραφής ως προσβολή του εγγραπτέου δικαιώματος 124
VI. Διόρθωση ανακριβών εγγραφών στο λειτουργούν Κτηματολόγιο........... 124
ΜΕΡΟΣ Β: ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΠΡΩΤΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ ........................................................... 125
Ι. ... Αγωγή διόρθωσης πρώτης εγγραφής κατ’ άρθ. 6 § 2 ΕθνΚτημ.................. 125
Α. Νομική φύση και χαρακτήρας αγωγής.......................................................... 125
1. ............................................................................................................................... Νομική φύση 125
2. ............................................................................................................................... Χαρακτήρας αγωγής 126
Β. Προϋποθέσεις νόμω βασίμου αγωγής........................................................... 129
1. ............................................................................................................................... Ύπαρξη εγγραπτέου δικαιώματος............................................................................................................................... 129
2. ............................................................................................................................... Προσβολή δικαιώματος 132
3. ............................................................................................................................... Προθεσμία 133
α. Νομική φύση προθεσμίας ....................................................................... 134
β. Αναστολή και διακοπή προθεσμίας ..................................................... 134
i. . Αναστολή προθεσμίας και συνέπειες ............................................. 134
ii. Διακοπή προθεσμίας............................................................................... 136
γ. Συνέπειες αναστολής και διακοπής ...................................................... 138
δ. Συνέπειες παρέλευσης της προθεσμίας .............................................. 140
Γ. Δίκη επί αγωγής του άρθρου 6 § 2 ΕθνΚτημ ............................................. 141
1. Νομιμοποίηση ................................................................................................. 141
α. Ενεργητική νομιμοποίηση ....................................................................... 141
β. Παθητική νομιμοποίηση .......................................................................... 143
2. Άσκηση αγωγής .............................................................................................. 145
α. Αίτημα ........................................................................................................... 145
β. Καταχώριση της αγωγής και λοιπή προδικασία ............................. 147
γ. Συνέπειες άσκησης αγωγής του άρθρ. 6 § 2 ΕθνΚτημ....................... 153
3. Δικονομικό πλαίσιο αγωγής του άρθρ. 6 § 2 ΕθνΚτημ......................... 153
α. Δικαιοδοσία, αρμοδιότητα και διαδικασία ........................................ 153
β. Ορισμένο της αγωγής .............................................................................. 155
i... Σαφής έκθεση γεγονότων που θεμελιώνουν δικαίωμα του ενάγοντος 156
ii. Ακριβής περιγραφή του αντικειμένου της δίκης........................... 156
γ. Ομοδικία και σώρευση αγωγών............................................................... 157
i. . Ομοδικία..................................................................................................... 157
ii. Σώρευση αγωγών.................................................................................... 158
δ. Συμμετοχή τρίτων στη δίκη...................................................................... 158
4. Προϋποθέσεις παραδεκτής συζητήσεως.................................................. 158
α. Πιστοποιητικό κτηματογραφήσεως .................................................... 159
β. Προηγούμενη άσκηση αίτησης διόρθωσης προδήλου σφάλματος 159
γ. Καταβολή δικαστικού ενσήμου ............................................................. 159
δ. Πιστοποιητικό φόρου ιδιοκτησίας ....................................................... 161
ε.. Αντίγραφο κτηματολογικού φύλλου και αποσπάσματος κτηματολογικού διαγράμματος .......................................................................................................................... 162
στ. Τεχνική εισήγηση κεντρικής υπηρεσίας............................................... 162
ζ. Πρακτικό της υποχρεωτικής αρχικής συνεδρίας διαμεσολάβησης 163
5. Άμυνα εναγομένου ........................................................................................ 163
α. Άρνηση αγωγής............................................................................................. 163
β. Ανταγωγή........................................................................................................ 164
γ. Ενστάσεις......................................................................................................... 164
i. . Ύπαρξη ιδίου δικαιώματος................................................................... 164
ii. Ένσταση δικαιωματικής νομής και κατοχής (ΑΚ 1095)............... 165
iii. Ένσταση καταχρηστικής άσκησης δικαιώματος κατά την ΑΚ 281 165
iv. Ένσταση εκπρόθεσμης άσκησης αγωγής και οριστικοποίησης εγγραφής 165
6. Σχέση μεταξύ αγωγής άρθρ. 6 § 2 ΕθνΚτημ και λοιπών ενδίκων βοηθημάτων 166
α. Αγωγή άρθρ. 6 § 2 ΕθνΚτημ και ένδικα βοηθήματα ΕθνΚτημ........ 166
i. . Αγωγή άρθρ. 6 § 2 και αίτηση άρθρ. 6 § 3 α’ ΕθνΚτημ................ 166
ii. Αγωγή άρθρ. 6 § 2 και αιτήσεις των άρθρ. 6 § 4 και 18 ΕθνΚτημ 169
iii. Αγωγή άρθρ. 6 § 2 και αίτηση άρθρ. 6 § 8 ΕθνΚτημ..................... 169
β. Αγωγή άρθρ. 6 § 2 ΕθνΚτημ και ένδικα βοηθήματα κοινού δικαίου 170
i. . Αγωγή άρθρ. 6 § 2 ΕθνΚτημ και ένδικα βοηθήματα ΑΚ-............ 170
ii.. Αγωγή άρθρ. 6 § 2 ΕθνΚτημ και ένδικα βοηθήματα ΚΠολΔ...... 171
ΙΙ. Αίτηση διόρθωσης ανακριβούς εγγραφής με την ένδειξη «άγνωστος ιδιοκτήτης» κατ’ άρθρ. 6 § 3 α’ ΕθνΚτημ ........................................................................................................................................ 172
Α. Φύση διαφορών υπαγόμενων στο άρθρ. 6 § 3α’ ΕθνΚτημ. Η επιλογή της εκούσιας δικαιοδοσίας ................................................................................................................................... 172
Β. Διαδικαστικές προϋποθέσεις της δίκης ....................................................... 175
1. Τηρητέα προδικασία ..................................................................................... 175
2. Νομιμοποίηση.................................................................................................... 177
α. Ενεργητική νομιμοποίηση ....................................................................... 177
β. Παθητική νομιμοποίηση .......................................................................... 177
3. Έννομο συμφέρον............................................................................................. 178
Γ. Αντικείμενο δίκης. Αίτημα. Ορισμένο αιτήματος ...................................... 180
1. Αντικείμενο δίκης ........................................................................................... 180
2. Αίτημα. Ορισμένο αιτήματος........................................................................ 181
Δ. Συμμετοχή τρίτων. Άμυνα αληθούς δικαιούχου ...................................... 182
1. Συμμετοχή τρίτων .......................................................................................... 182
2. Κύρια και πρόσθετη παρέμβαση ............................................................... 183
3. Άμυνα αληθούς δικαιούχου ........................................................................ 185
Ε. Παραδεκτό συζητήσεως...................................................................................... 187
Στ. Σχέση με λοιπά ένδικα βοηθήματα ............................................................. 187
1. Σχέση με αγωγή του άρθρ. 6 § 2 ΕθνΚτημ................................................ 187
α. Έκτακτη χρησικτησία ως τίτλος κτήσης............................................... 187
β. Χρησικτησία κατά του ελληνικού Δημοσίου και οθωμανικό δίκαιο 188
γ. Δάση και δασικές εκτάσεις......................................................................... 191
2. Σχέση με αίτηση του άρθρ. 18 ΕθνΚτημ .................................................. 192
Ζ. Απόφαση επί αιτήσεως του άρθρ. 6 § 3 α’ ΕθνΚτημ................................... 193
ΙΙΙ. . Αντιρρήσεις ενώπιον κτηματολογικού δικαστή κατ’ άρθρ. 6 § 4 γ’ ΕθνΚτημ 194
Α. Προηγούμενη κατάθεση αίτησης ενώπιον προϊσταμένου κτηματολογικού γραφείου. Τηρητέα προδικασία ................................................................................................................................... 195
Β. Συσχέτιση με άρνηση καταχώρισης σε δημόσια βιβλία κατ’ άρθρ. 791 § 1 ΚΠολΔ 195
Γ. Δίκη αντιρρήσεων................................................................................................. 196
Δ. Απόφαση επί των αντιρρήσεων....................................................................... 197
ΙV. Αίτηση διόρθωσης περιγραφικών και γεωμετρικών στοιχείων κατ’ άρθρ. 6 § 8 α’ ΕθνΚτημ 198
Α. Περιεχόμενο διατάξεως. Έννοια περιγραφικών και γεωμετρικών στοιχείων 198
Β. Αρμοδιότητα. Διαδικασία εκούσιας δικαιοδοσίας. Νομιμοποίηση........ 199
Γ. Τηρητέα προδικασία............................................................................................. 199
Δ. Αντικείμενο δίκης.................................................................................................. 200
Άρθρο 7. Οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών και έννομα αποτελέσματα αυτής 202
Ι. ... Περιεχόμενο, τελολογία και σημασία της ρύθμισης........................................ 203
Α. Περιεχόμενο............................................................................................................ 203
Β. Τελεολογία και σημασία της ρύθμισης............................................................ 204
ΙΙ. .. Η οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών...................................................... 206
Α. Η έννοια της οριστικοποίησης.......................................................................... 206
Β. Τρόποι οριστικοποίησης..................................................................................... 206
1. ............................................................................................................................... Γενικά 206
2. Οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών που δεν αμφισβητήθηκαν (άρθρο 7 § 1 ΕθνΚτημ) ............................................................................................................................... 208
3. Οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών που αμφισβητήθηκαν με την άσκηση αγωγής του άρθρου 6 § 2 (άρθρο 7 § 3 ΕθνΚτημ)..................................................................................... 209
α. Αμετάκλητη δικαστική απόφαση που απορρίπτει την αγωγή (άρθρο 7 § 3 εδ. α΄ ΕθνΚτημ) .......................................................................................................................... 209
β. Αμετάκλητη δικαστική απόφαση που δέχεται την αγωγή (άρθρο 7 § 3 εδ. β’ και γ’ ΕθνΚτημ) .......................................................................................................................... 209
γ. Ειδικότερα: Η προϋπόθεση της έκδοσης αμετάκλητης δικαστικής απόφασης 210
4. Το ζήτημα της οριστικοποίησης σε περίπτωση έκδοσης αμετάκλητης δικαστικής απόφασης πριν το πέρας της προθεσμίας του άρθρου 6 § 2 ΕθνΚτημ............................................. 213
α. Θέση του ζητήματος.................................................................................... 213
β. Υποστηριζόμενες απόψεις.......................................................................... 214
γ. Κριτική απόψεων και προτεινόμενη λύση............................................ 216
5. Οριστικοποίηση σε περιπτώσεις άλλων δικαστικών και εξωδικαστικών διαδικασιών διόρθωσης πρώτων εγγραφών............................................................................................................ 220
ΙΙΙ. . Το αμάχητο τεκμήριο των πρώτων εγγραφών............................................... 221
Α. Γενικά........................................................................................................................ 221
Β. Νομική φύση του αμάχητου τεκμηρίου......................................................... 223
Γ. Το ζήτημα της συνταγματικότητας του αμάχητου τεκμηρίου............... 226
Δ. Σχέση του αμάχητου τεκμηρίου του άρθρου 7 ΕθνΚτημ με το μαχητό τεκμήριο του άρθρου 13 ΕθνΚτημ τεκμηρίου................................................................................................................. 229
IV. Το αντικείμενο της οριστικοποίησης και του αμάχητου τεκμηρίου.......... 231
Α. Οι πρώτες εγγραφές............................................................................................. 231
Β. Τα αντικειμενικά όρια της οριστικοποίησης και του αμάχητου τεκμηρίου 233
1. ............................................................................................................................... Τυπικά ισχυρές και ανίσχυρες πρώτες εγγραφές.............................................................................................................. 234
2. ............................................................................................................................... Πραγματικά γεγονότα δημιουργικά έννομων σχέσεων............................................................................................. 234
3. Ουσιαστικά ακριβείς και ανακριβείς πρώτες εγγραφές....................... 235
4. Πρώτες εγγραφές με δικαιούχο «γνωστό» και «άγνωστο» ιδιοκτήτη 237
5. Είδη εγγραπτέων πράξεων (εμπράγματα δικαιώματα, ενοχικές έννομες σχέσεις, λοιπές εγγραφές) ............................................................................................................................... 237
6. Ακίνητα του ελληνικού Δημοσίου................................................................ 238
V. .. Χρησικτησία και οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών.......................... 239
Α. Γενικά........................................................................................................................ 239
Β. Συμπλήρωση της χρησικτησίας από τον εγγεγραμμένο ως δικαιούχο 240
Γ. Συμπλήρωση της έκτακτης χρησικτησίας από μη αναγραφόμενο ως δικαιούχο 240
VI. Οι έννομες συνέπειες της οριστικοποίησης και του αμάχητου τεκμηρίου (άρθρο 7 § 2 ΕθνΚτημ) ................................................................................................................................... 241
A. Εισαγωγικά.............................................................................................................. 241
B. Οι κατ’ ιδίαν έννομες συνέπειες........................................................................ 242
1. Αποκλεισμός οποιασδήποτε μεταβολής του περιεχομένου των πρώτων εγγραφών (άρθρο 7 § 2 εδ. α’ ΕθνΚτημ).............................................................................................................. 242
2. Απόσβεση των εμπράγματων αξιώσεων του αληθούς κυρίου ή πρωτότυπη κτήση κυριότητας από τον αναγραφόμενο ως δικαιούχο; ................................................................... 243
α. Το ζήτημα........................................................................................................ 243
β.. Οι υποστηριζόμενες απόψεις.................................................................... 244
i... Η άποψη υπέρ της απόσβεσης των εμπράγματων δικαιωμάτων του αληθούς κυρίου 244
ii.. Η άποψη υπέρ της πρωτότυπης κτήσης κυριότητας από τον ανακριβώς εγγεγραμμένο ως δικαιούχο..................................................................................................................... 246
γ. Κριτική των απόψεων................................................................................. 247
δ. Προτεινόμενη λύση..................................................................................... 249
i... Αμάχητο τεκμήριο δικαιώματος ...................................................... 249
ii.. Έννομες σχέσεις επί οριστικοποίησης ακριβών πρώτων εγγραφών 250
iii. Έννομες σχέσεις επί οριστικοποίησης ανακριβών πρώτων εγγραφών 251
3. Αξίωση αδικαιολόγητου πλουτισμού (άρθρο 7 § 2 εδ. β΄και γ΄ ΕθνΚτημ) 253
4. Αυτούσια απόδοση κατά τον αδικαιολόγητο πλουτισμό (άρθρο 7 § 2 εδ. ε΄έως η΄ ΕθνΚτημ) ............................................................................................................................... 254
5. Αξίωση αποζημίωσης λόγω αδικοπραξίας (άρθρο 7 § 2 εδ. δ΄ ΕθνΚτημ) 257
6. Αποκατάσταση προηγούμενης κατάστασης (άρθρο 7 § 2 εδ. ε’ ΕθνΚτημ) 257
VII. Ανάλογη εφαρμογή διατάξεων περί παραγραφής του Αστικού Κώδικα (άρθρο 7 § 3 εδ. δ’ ΕθνΚτημ) ........................................................................................................................................ 258
VIII. ....................................................................................................................................... Ποινική διάταξη (άρθρο 7 § 4 ΕθνΚτημ) ........................................................................................................................................ 259
Άρθρο 7α. Ρυθμίσεις που αφορούν στην ανακριβή εγγραφή μέχρι την οριστικοποίησή της 260
Ι. ... Τελεολογία, περιεχόμενο και πεδίο εφαρμογής της ρύθμισης.................... 263
ΙΙ. .. Ρυθμίσεις σε περίπτωση ανακριβούς πρώτης εγγραφής μέχρι την οριστικοποίησή της (άρθρο 7α § 1 περ. α’ ΕθνΚτημ)........................................................................................................................ 265
Α. Γενικός κανόνας για τη μεταβίβαση ή επιβάρυνση δικαιωμάτων που δεν έχουν καταχωριστεί στις πρώτες εγγραφές (άρθρο 7α § 1 περ. α’ εδ. α’ ΕθνΚτημ) ....................................... 265
Β. Ειδική ρύθμιση επί μεταβίβασης κυριότητας (άρθρο 7α § 1 περ. α’ εδ. β’ ΕθνΚτημ) 266
1. Επί ειδικής διαδοχής........................................................................................ 266
α. Προϋποθέσεις................................................................................................ 266
β.. Το ζήτημα της εγγραφής της μεταβιβαστικής δικαιοπραξίας στο κτηματολογικό φύλλο 269
2. Επί κληρονομικής διαδοχής.......................................................................... 270
Γ. Ειδική ρύθμιση επί σύστασης περιορισμένου εμπράγματου δικαιώματος ή εγγραπτέου ενοχικού δικαιώματος (άρθρο 7α § 1 περ. α’ εδ. γ’ και δ’ ΕθνΚτημ) ............................................... 274
Δ. Ειδικές ρυθμίσεις για μεταγενέστερες μεταβιβάσεις ή επιβαρύνσεις, διόρθωση ανακριβούς πρώτης εγγραφής και κτήση δικαιώματος με αναγκαστική εκτέλεση..................................... 275
ΙΙΙ. . Βάρη και δεσμεύσεις της εξουσίας διάθεσης που δεν έχουν καταχωρισθεί (άρθρο 7α § 1 περ. β’ ΕθνΚτημ) ........................................................................................................................................ 275
Α. Μεταβίβαση του μη καταχωρισθέντος δικαιώματος στις πρώτες εγγραφές και στη συνέχεια επιβάρυνσή του με υποθήκη.............................................................................................................. 277
IV. Επιβάρυνση δικαιωμάτων καταχωρισμένων στο Κτηματολόγιο πριν τις πρώτες εγγραφές (άρθρο 7α § 1 περ. γ’ ΕθνΚτημ) ..................................................................................................................... 277
V. .. Επιβολή κατάσχεσης σε ακίνητο μετά τις πρώτες εγγραφές (άρθρο 7α § 2 ΕθνΚτημ) 278
Άρθρο 8. Μεταγενέστερες εγγραφές έως την οριστικοποίηση της πρώτης εγγραφής 279
I. ... Περιεχόμενο και τελεολογία της ρύθμισης........................................................ 279
II. .. Σχέση του άρθρου 8 ΕθνΚτημ προς το άρθρο 13 ΕθνΚτημ.......................... 281
IΙI. . Πεδίο εφαρμογής....................................................................................................... 282
IV. Οι κατ’ ιδίαν ρυθμίσεις του άρθρου 8 ΕθνΚτημ............................................... 283
Α. Η εφαρμογή του άρθρου 13 (εδ. α’) ΕθνΚτημ.............................................. 283
Β. Οι περιπτώσεις μη αντιταξιμότητας του άρθρου 13 (εδ. β’) ΕθνΚτημ.. 283
Γ. Εφαρμογή του άρθρου 13 ΕθνΚτημ σε περίπτωση πρωτότυπης κτήσης δικαιώματος (εδ. β’) 286
Άρθρο 9. Περιερχόμενα στο Δημόσιο ακίνητα με την οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών 288
Ι. ... Περιεχόμενο και τελεολογία της ρύθμισης ..................................................... 288
ΙI. .. Προϋποθέσεις εφαρμογής .................................................................................... 289
Α. Ακίνητο «άγνωστου ιδιοκτήτη» ..................................................................... 289
Β. Οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών (άρθρο 9 § 1 εδ. α’ ΕθνΚτημ) 290
III. . Έννομες συνέπειες της οριστικοποίησης (άρθρο 9 § 1 εδ. α’ και β’ ΕθνΚτημ) 293
IV. Σημείωση στα κτηματολογικά βιβλία (άρθρο 9 § 2 ΕθνΚτημ)...................... 295
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΚΑΙ ΕΝΝΟΜΑ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ
Άρθρο 10. Κτηματολογικό βιβλίο................................................................................... 297
Άρθρο 11. Κτηματολογικά φύλλα................................................................................... 299
Ι. ... Αντιστοίχιση κτηματολογικού φύλλου και ακινήτου..................................... 301
ΙΙ. .. Περιεχόμενο κτηματολογικού φύλλου................................................................ 302
Άρθρο 12. Καταχωριζόμενες στα κτηματολογικά φύλλα πράξεις...................... 305
Ι. ... Εισαγωγικές παρατηρήσεις..................................................................................... 307
ΙΙ. .. Καταχωριστέες πράξεις............................................................................................ 308
Α. Εμπράγματες δικαιοπραξίες.............................................................................. 308
Β. Λοιπές πράξεις που επιφέρουν εμπράγματη μεταβολή............................ 310
Γ. Δικαστικές αποφάσεις που περιέχουν καταδίκη σε δήλωση βούλησης 312
Δ. Δικαστικές αποφάσεις που αναγνωρίζουν κτήση δικαιώματος λόγω έκτακτης χρησικτησίας 312
Ε. Αποδοχές κληρονομίας ή κληροδοσίας και κληρονομητήρια .............. 313
Στ. Υποθήκες και προσημειώσεις υποθηκών .................................................. 314
Ζ. Αγωγές και ανακοπές ........................................................................................ 317
Η. ................................................................................................................................... Κατασχέσεις και άλλες δεσμεύσεις της εξουσίας διάθεσης .............................................................................................. 319
Θ. ................................................................................................................................... Μισθώσεις 321
Ι. Άλλες καταχωριστέες πράξεις........................................................................... 321
ΙΙΙ. . Έννομες συνέπειες της καταχώρισης ................................................................ 322
Α. Συστατική ενέργεια............................................................................................... 322
Β. Δηλωτική (πληροφοριακή) λειτουργία........................................................... 324
Γ. Καταχώριση για την επέλευση των έννομων συνεπειών του ουσιαστικού ή δικονομικού δικαίου ................................................................................................................................... 325
Δ. Δικαστική απόφαση με τίτλο κτήσης έκτακτη χρησικτησία................... 329
Άρθρο 13. Μαχητό τεκμήριο ακρίβειας των κτηματολογικών εγγραφών και δημόσια πίστη 330
Ι. ... Εισαγωγικές παρατηρήσεις .................................................................................. 332
ΙΙ. .. Τεκμήριο δικαιώματος ........................................................................................... 333
ΙΙΙ. . Ανατροπή του τεκμηρίου........................................................................................ 335
IV. Αγωγή διόρθωσης ανακριβούς εγγραφής ...................................................... 338
V. .. Παράκαμψη του τεκμηρίου κατά τη διενέργεια επιγενόμενων εγγραφών 344
VI. Καλόπιστη κτήση δικαιώματος από τον ανακριβώς αναγραφόμενο ως δικαιούχο 346
A. Κτήση δικαιώματος.............................................................................................. 346
B. Ειδική διαδοχή από επαχθή αιτία................................................................... 348
Γ. Ανακρίβεια της εγγραφής ως προς τον δικαιούχο.................................... 350
Δ. Καλή πίστη του τρίτου........................................................................................ 350
E. Έννομες συνέπειες................................................................................................. 354
Στ. Ενοχικές αξιώσεις................................................................................................. 355
Άρθρο 13α. [Εμβαδόν ακινήτου και αποδεκτή απόκλισή του] .......................... 356
Ι. ... Τελεολογία και περιεχόμενο της ρύθμισης........................................................ 357
ΙΙ. .. Το εμβαδόν ως προσδιοριστικό στοιχείο της ταυτότητας του ακινήτου (§ 1 εδ. α΄) 360
ΙΙΙ. . Η αποδεκτή απόκλιση της τιμής του εμβαδού ακινήτου (§ 1 εδ. β΄ έως δ΄) 360
Α. Ο υπολογισμός και η συμβατότητα της αποδεκτής απόκλισης............. 360
Β. Βεβαίωση της συμβατότητας από μηχανικό (άρθρ. 5 § 1 τελ. εδάφιο ν. 651/1977) 362
Γ. Η «αποδεκτή απόκλιση» ως στοιχείο του κτηματολογικού και κτηματογραφικού διαγράμματος ................................................................................................................................... 363
Δ. Οι σχετικές αποφάσεις του Ο.Κ.Χ.Ε. και το ερμηνευτικό ζήτημα........... 363
1. Οι υπ’ αριθμ. 461/03/21.7.2008 και 462/03/5.8.2008 αποφάσεις του Δ.Σ. του Ο.Κ.Χ.Ε. 363
2. Το ερμηνευτικό ζήτημα................................................................................... 365
3. Η υπ’ αριθμ. 5/2009 γνωμοδότηση του Αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου 366
4. Οι υπ’ αριθμ. 475/06, 07, 08/16.3.2009 αποφάσεις του Δ.Σ. του Ο.Κ.Χ.Ε. 367
ΙV. Η ζώνη κανονισμού ορίων ακινήτου (§ 1 εδ. ε’ έως ζ’) ............................... 369
A. H αποτύπωση της ζώνης κανονισμού ορίων.............................................. 369
Β. Καθορισμός της ακριβούς θέσης του ακινήτου με βάση την ΑΚ 1020 370
V. .. Η συμβατότητα της «αποδεκτής απόκλισης» και της «ζώνης κανονισμού ορίων» ως όρος για την καταχώριση μιας πράξης.................................................................................................................. 371
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ
Άρθρο 14. Αίτηση εγγραφής και συνυποβαλλόμενα δικαιολογητικά................ 373
Άρθρο 15. Εγγραφή της αίτησης στο ημερολόγιο - Χρονική προτεραιότητα. 381
Ι. ... Διαδικασία.................................................................................................................... 382
ΙΙ. .. Ταχεία διεκπεραίωση................................................................................................ 383
Άρθρο 16. Έλεγχος των αιτήσεων και των συνυποβαλλόμενων δικαιολογητικών - Άρνηση καταχώρισης - Διαδικασία επίλυσης διαφορών................................................................................................... 384
Ι. ... Εισαγωγικές παρατηρήσεις..................................................................................... 386
ΙΙ. .. Έλεγχος νομιμότητας................................................................................................ 387
Α. Νομική φύση.......................................................................................................... 388
Β. Σημασία..................................................................................................................... 388
Γ. Σκοπός....................................................................................................................... 389
ΙΙΙ. . Ο έλεγχος νομιμότητας στο στάδιο της κτηματογράφησης........................ 389
Α. Νομική φύση ελέγχου.......................................................................................... 389
Β. Αντικείμενο.............................................................................................................. 390
1. Το υποκείμενο του ελέγχου........................................................................... 391
2. Το αντικείμενο του ελέγχου........................................................................... 391
α. Αρμοδιότητα του γραφείου κτηματογράφησης................................ 392
β. Αν η δήλωση αφορά σε εγγραπτέο δικαίωμα..................................... 392
γ. Αν υπάρχει η αιτία κτήσης του δικαιώματος...................................... 392
δ. Αν υπάρχει νομιμοποίηση του δηλούντος προς υποβολή της αίτησης 392
IV. Ο έλεγχος νομιμότητας στο στάδιο του λειτουργούντος Κτηματολογίου 393
Α. Έννοια....................................................................................................................... 393
Β. Διακρίσεις ελέγχου................................................................................................ 394
Γ. Έννοια αίτησης....................................................................................................... 394
Δ. Έκταση του ελέγχου............................................................................................. 395
Ε. Τομείς ελέγχου........................................................................................................ 399
1. Η τοπική αρμοδιότητα του κτηματολογικού γραφείου....................... 399
2. Η ένταξη του δικαιώματος επί του οποίου η αίτηση και η πράξη της οποίας ζητείται η καταχώριση στα κτηματολογικά φύλλα, στον κύκλο των δικαιωμάτων εκείνων επί των οποίων ο νόμος επιτάσσει την καταχώριση........................................................................................................ 400
α. Ο έλεγχος του δικαιώματος...................................................................... 400
β. Ο έλεγχος της πράξης.................................................................................. 401
γ. Η ταυτότητα του ακινήτου........................................................................ 403
3. Η καταλληλότητα της εγγραπτέας πράξης.............................................. 404
α. Οι εγγραπτέες στο κτηματολογικό φύλλο αγωγές............................ 406
β. Ο έλεγχος εγγραφής κατασχέσεως......................................................... 406
γ. Οι καταχωριστέες δικαστικές αποφάσεις............................................. 406
i. . Έλεγχος της αγωγής επί της εκδοθείσας απόφασης.................... 407
ii. Η ορθότητα της δικαστικής κρίσης................................................... 409
iii. Περιεχόμενο ελέγχου............................................................................. 410
iv. Στο πεδίο των μεταγραφών................................................................ 410
v. Άρνηση καταχώρισης δικαστικής απόφασης και αναλογικά ή πάγια δικαιώματα 411
vi. Το ζήτημα του επιτρεπτού καταχώρισης ή μη προσωρινής διαταγής 411
δ. Οι καταχωριστέες διοικητικές πράξεις.................................................. 412
ε. Οι εμπράγματες δικαιοπραξίες................................................................ 413
i. . Διάκριση περιπτώσεων ακυρωσίας και ακυρότητας.................. 414
αα. Ακυρωσία............................................................................................. 414
ββ. Ακυρότητα........................................................................................... 414
4. Συνυποβολή με εγκυρότητα, πληρότητα και ακρίβεια όλων των απαιτούμενων δικαιολογητικών του άρθρου 14 ν. 2664/1998 για την πράξη της οποίας ζητείται η καταχώριση 416
5. Η αναγραφή στο κτηματολογικό βιβλίο ως δικαιούχου του προσώπου, το οποίο προβαίνει σε εκποίηση ή του οποίου δικαίωμα επιδιώκεται να επιβαρυνθεί ή δεσμευτεί ..... 419
6. Νομιμοποίηση του προσώπου το οποίο υποβάλλει την αίτηση ως ληρεξούσιος, νόμιμος αντιπρόσωπος ή εκπρόσωπος νομικού προσώπου για τη ζητούμενη καταχώριση.... 421
V. .. Έλεγχος νομιμότητας και Κτηματολογικός Κανονισμός Δωδεκανήσου... 422
VI. Συνέπειες ελέγχου νομιμότητας............................................................................. 424
Α. Αποδοχή της αίτησης και καταχώριση της πράξης................................... 424
Β. Απόρριψη της αίτησης......................................................................................... 424
Γ. Προσωρινή καταχώριση της πράξης.............................................................. 424
VII. Διαδικασία αντιρρήσεων........................................................................................ 425
Α. Εννοιολογικό πλαίσιο........................................................................................... 425
Β. Περιπτώσεις αντιρρήσεων................................................................................. 427
1. Αντιρρήσεις κατά της άρνησης διόρθωσης των αρχικών εγγραφών (άρθρ. 6 § 4 ΕθνΚτημ) ............................................................................................................................... 427
2. Αντιρρήσεις κατά της άρνησης καταχώρισης μεταγενέστερης πράξης (άρθρ. 16 § 5 ΕθνΚτημ) ............................................................................................................................... 428
3. Αντιρρήσεις κατά της άρνησης διόρθωσης πρόδηλων σφαλμάτων (άρθρ. 18 § 2 ΕθνΚτημ) ............................................................................................................................... 428
4. Αντιρρήσεις κατά της άρνησης διόρθωσης γεωμετρικών στοιχείων (άρθρ. 19 § 2 ΕθνΚτημ) ............................................................................................................................... 429
5. Αντιρρήσεις κατά της άρνησης καταχώρισης αμετάκλητης δικαστικής απόφασης (άρθρ. 17 § 3 ΕθνΚτημ) ............................................................................................................................... 430
6. Αντιρρήσεις κατά της άρνησης του άρθρ. 22 ΕθνΚτημ........................ 430
Γ. Διαδικαστικό πλαίσιο............................................................................................ 430
1. ............................................................................................................................... Εγγραφή στο κτηματολογικό φύλλο ............................................................................................................................... 431
2. ............................................................................................................................... Απρόθεσμος ή μη χαρακτήρας ............................................................................................................................... 432
3. ............................................................................................................................... Εγγραφή στα βιβλία διεκδικήσεων ............................................................................................................................... 432
4. ............................................................................................................................... Περιπτώσεις σώρευσης 433
5. Ορισμένο της αίτησης..................................................................................... 433
6. Ενεργητική νομιμοποίηση.............................................................................. 434
7. Η έννοια του διαδίκου..................................................................................... 434
8. Παρέμβαση.......................................................................................................... 436
α. Κύρια παρέμβαση......................................................................................... 436
β. Πρόσθετη παρέμβαση................................................................................. 437
9. Προσεπίκληση.................................................................................................... 438
10. Προσκόμιση αντιγράφου κτηματολογικού φύλλου και αποσπάσματος κτηματολογικού διαγράμματος ............................................................................................................................... 438
11. Απόφαση κτηματολογικού δικαστή......................................................... 439
12. Το πεδίο ελέγχου του κτηματολογικού δικαστή.................................. 440
13. Διαταγή σε γραμματεία................................................................................ 442
14. Δικαστική δαπάνη.......................................................................................... 442
Δ. Άρνηση υποθηκοφύλακα.................................................................................... 443
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ
ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Άρθρο 17. Διόρθωση ύστερα από δικαστική αμφισβήτηση των αναγραφόμενων στα κτηματολογικά φύλλα δικαιωμάτων............................................................................................................... 449
Ι. ... Εισαγωγή. Πεδίο εφαρμογής της διάταξης........................................................ 449
ΙΙ. .. Υλική αρμοδιότητα για την εκδίκαση των αγωγών άρθρου 6 § 2 και άρθρου13 § 2 ΕθνΚτημ 450
ΙΙΙ. . Η σύνθεση του δικαστηρίου κατά την εκδίκαση των κτηματολογικών διαφορών και υποθέσεων ........................................................................................................................................ 450
ΙV. Η διόρθωση της κτηματολογικής εγγραφής μετά την έκδοση δικαστικής απόφασης 451
Α. Η δικαστική απόφαση που εκδίδεται επί κτηματολογικής διαφοράς. 451
Β. Η διαδικασία της αίτησης για τη διόρθωση................................................. 453
Γ. Ο έλεγχος του προϊστάμενου του κτηματολογικού γραφείου............... 453
Δ. Ειδικότερα, η διόρθωση μετά από προσφυγή στη διαμεσολάβηση..... 456
Άρθρο 18. Διόρθωση πρόδηλων σφαλμάτων........................................................... 457
Ι. ... Εισαγωγή και έννοια πρόδηλου σφάλματος..................................................... 461
ΙΙ. .. Σύντομη ιστορική ανασκόπηση της διάταξης και προηγούμενες μορφές αυτής 461
ΙΙΙ. . Επιμέρους ρυθμίσεις του άρθρου 18 ΕθνΚτημ.................................................. 464
Α. Η ρύθμιση του άρθρου 18 § 1 περ. α΄ ΕθνΚτημ........................................... 465
1. Περιπτωσιολογία.............................................................................................. 467
α. Πρόδηλο σφάλμα στα στοιχεία του δικαιούχου................................ 469
β. Πρόδηλο σφάλμα στο δικαίωμα που καταχωρήθηκε...................... 470
γ. Πρόδηλο σφάλμα στον τίτλο δικαιώματος που καταχωρήθηκε.. 471
δ. Πρόδηλο σφάλμα στο ιδιοκτησιακό αντικείμενο............................... 472
Β. Η ρύθμιση του άρθρου 18 § 1 περ. β΄ ΕθνΚτημ........................................... 472
1. Πρόδηλο σφάλμα αρχικής εγγραφής, όταν η ανακρίβεια προκύπτει από δημόσιο έγγραφο καταχωρισθέν στα βιβλία του οικείου υποθηκοφυλακείου (άρθρ. 18 § 1 περ. β΄στοιχ. αα΄ ΕθνΚτημ) 473
2. Πρόδηλο σφάλμα αρχικής εγγραφής, όταν η ανακρίβεια προκύπτει από την συσχέτιση της αρχικής εγγραφής προς τα στοιχεία της ανάρτησης και παρατηρείται απόκλιση μεταξύ τους χωρίς νόμιμο λόγο (άρθρ. 18 § 1 περ. β΄ στοιχ. ββ΄ ΕθνΚτημ) ................................................ 477
3. Πρόδηλο σφάλμα αρχικής εγγραφής, όταν η ανακρίβεια προκύπτει από τη συσχέτιση αρχικής εγγραφής προς τα στοιχεία διοικητικής πράξης ή δικαστικής απόφασης που συνιστούν πρωτότυπο τρόπο κτήσης δικαιώματος (άρθρ. 18 § 1 περ. β΄ στοιχ. γγ΄ ΕθνΚτημ) ...................... 478
4. Πρόδηλο σφάλμα αρχικής εγγραφής, όταν η ανακρίβεια αφορά στην ολική ή μερική έλλειψη ή στην ανακρίβεια στοιχείων ιδιοκτησιών (οριζοντίων ή καθέτων) (άρθρ. 18 § 1 περ. β΄ στοιχ. δδ΄ ΕθνΚτημ) ............................................................................................................................... 479
Γ.. Η ρύθμιση του άρθρου 18 § 1 περ. γ΄ ΕθνΚτημ.......................................... 480
Δ. Η ρύθμιση του άρθρου 18 § 1 περ. δ΄ ΕθνΚτημ........................................... 481
Ε. Η ρύθμιση του άρθρου 18 § 1 περ. ε΄ ΕθνΚτημ............................................ 482
Στ. Η ρύθμιση του άρθρου 18 § 1 περ. στ΄ ΕθνΚτημ........................................ 484
Ζ. Η ρύθμιση του άρθρου 18 § 1 περ. ζ΄ ΕθνΚτημ............................................ 484
IV. Διαδικαστικό πλαίσιο υποβολής αίτησης διόρθωσης πρόδηλου σφάλματος και έκδοση απόφασης επί αυτής ........................................................................................................................................ 485
V. Δικαστική επίλυση πρόδηλων σφαλμάτων.......................................................... 486
Α. Προσφυγή κατά απόφασης προϊσταμένου· η ρύθμιση του άρθρου 18 § 2 ΕθνΚτημ 486
Β. Άσκηση απευθείας αίτησης διόρθωσης προδήλου σφάλματος ενώπιον του κτηματολογικού δικαστή ................................................................................................................................... 490
VI. Συσχέτιση αίτησης του άρθρου 18 ΕθνΚτημ με αίτηση του άρθρου 6 § 3 ΕθνΚτημ 490
VΙI. Συσχέτιση αίτησης του άρθρου 18 ΕθνΚτημ με αίτηση του άρθρου 6 § 8 ΕθνΚτημ 493
VΙΙI. Συνοπτικός παραλληλισμός της ρύθμισης του άρθρου 18 ΕθνΚτημ με τις διατάξεις των άρθρων 315 επ. ΚΠολΔ ........................................................................................................................................ 495
Άρθρο 19. Διόρθωση κτηματολογικών εγγραφών σε άλλες περιπτώσεις....... 497
Ι. ... Διόρθωση ληξιαρχικών στοιχείων....................................................................... 501
ΙΙ. .. Διόρθωση σφαλμάτων σε γεωμετρικά στοιχεία.............................................. 501
Α. Εξωδικαστική διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων ενώπιον του προϊσταμένου κτηματολογικού γραφείου ................................................................................................................................... 501
Β. Η προσφυγή στον κτηματολογικό δικαστή.................................................. 508
ΙΙΙ. . Εγγραφή αποφάσεως για κύρωση αναδασμού................................................ 515
ΙV. Διορθώσεις σφαλμάτων σε περιπτώσεις ακινήτων που κείνται σε περιοχές για τις οποίες δεν υφίσταται κυρωμένος δασικός χάρτης.................................................................................... 516
Άρθρο 19Α. Προσαρμογή των κτηματολογικών διαγραμμάτων λόγω επαναπροσδιορισμού της θέσης και των ορίων των γεωτεμαχίων...................................................................................................... 518
Ι. ... Κήρυξη επαναπροσδιορισμού θέσης και ορίων γεωτεμαχίων και ανάρτηση σχετικών κτηματολογικών διαγραμμάτων και πινάκων................................................................................... 524
ΙΙ. .. Καταχωρήσεις εγγραπτέων πράξεων μετά την εγγραφή της απόφασης κήρυξης επαναπροσδιορισμού των γεωτεμαχίων μιας κτηματογραφημένης περιοχής......................................... 530
ΙΙΙ. . Αντιρρήσεις κατά των διαγραμμάτων και πινάκων .................................... 531
Άρθρο 20. Προσαρμογή συνεπεία εφαρμογής νέων τεχνικών προδιαγραφών για τη σύνταξη των κτηματολογικών διαγραμμάτων............................................................................................................ 534
Άρθρο 20α. Εφαρμογή των άρθρων 18 και 19 και σε περίπτωση διόρθωσης πρώτων εγγραφών 536
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ
ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Άρθρο 21. Δικαίωμα πρόσβασης στα κτηματολογικά στοιχεία........................... 537
I. ... Εισαγωγικές παρατηρήσεις..................................................................................... 537
ΙΙ. .. Περιεχόμενο της αρχής της δημοσιότητας και του δικαιώματος πρόσβασης στα κτηματολογικά στοιχεία ........................................................................................................................................ 540
ΙΙΙ. . Η προβληματική της παραπομπής στη νομοθεσία για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα........................................................................................................................................ 545
1. Η σύγκρουση και η εναρμόνιση του συστήματος δημοσιότητας με εκείνο της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα................................................................................ 545
2. Το ζήτημα της υπαγωγής των κτηματολογικών στοιχείων στο ρυθμιστικό βεληνεκές του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία των Δεδομένων (ΓΚΠΔ) και του ν. 4624/2019 553
3. Η πρόσβαση στα κτηματολογικά στοιχεία υπό το πρίσμα της νομοθεσίας για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα ...................................................... 561
Άρθρο 22. Χορήγηση, πιστοποιητικών, αντιγράφων και αποσπασμάτων...... 565
I. ... Εισαγωγικές παρατηρήσεις..................................................................................... 566
ΙΙ. .. Η χορήγηση πιστοποιητικών, αντιγράφων και αποσπασμάτων από τα κτηματολογικά βιβλία 568
ΙΙΙ. . Η καταβολή των προβλεπόμενων τελών και δικαιωμάτων για τη χορήγηση πιστοποιητικών, αντιγράφων και αποσπασμάτων.......................................................................................................... 574
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ
ΤΕΛΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 23. Μετάβαση από το σύστημα μεταγραφών και υποθηκών στο σύστημα Κτηματολογίου 579
Ι. ... Εισαγωγικές παρατηρήσεις..................................................................................... 589
ΙΙ. .. Η διάταξη του άρθρου 23 ΕθνΚτημ υπό το φως του ν. 4512/2108........... 590
ΙΙΙ. . Η ΟλΣτΕ 1758/2019.................................................................................................... 591
Άρθρο 24. Νομοθετικές εξουσιοδοτήσεις................................................................... 597
Ι. ... Εισαγωγικές παρατηρήσεις..................................................................................... 597
ΙΙ. .. Η διάταξη του άρθρου 24 ΕθνΚτημ πριν το ν. 4512/2018............................ 597
ΙΙΙ. . Το άρθρο 40 του ν. 4512/2018............................................................................... 598
Άρθρο 25. Τροποποίηση και συμπλήρωση ν. 2308/1995 (παραλείπεται επειδή δεν πρόκειται για διάταξη του ν. 2664/1998) ................................................................................................................. 600
Άρθρο 26. Δαπάνες ή ελάττωση εσόδων................................................................... 601
Ι. ... Σκοπός εφαρμογής της διάταξης.......................................................................... 601
ΙΙ. .. Συναφείς διατάξεις..................................................................................................... 601
Άρθρο 27. Δασικοί χάρτες (καταργημένη διάταξη)................................................. 602
Άρθρο 28. Διαδικασία αναγνώρισης δασικής ιδιοκτησίας, Μεταβατικές και καταργούμενες διατάξεις ........................................................................................................................................ 603
Ι. ... Εισαγωγή. Πεδίο εφαρμογής της διάταξης........................................................ 608
ΙΙ. .. Δήλωση ιδιωτικών δικαιωμάτων επί δασικών εκτάσεων............................ 610
ΙΙΙ. . Δήλωση δικαιωμάτων του Δημοσίου επί δασικών εκτάσεων..................... 611
IV. Κτηματολόγιο και Δασικοί Χάρτες. Νομολογιακά δεδομένα....................... 611
Άρθρα 29-33. Παραλείπονται διότι δεν πρόκειται για διατάξεις που αφορούν στο Κτηματολόγιο 614
Άρθρο 34. Έναρξη ισχύος................................................................................................. 615
Βιβλιογραφία ..................................................................................................................... 617
Ευρετήριο ύλης ................................................................................................................. 629
Έργα του συγγραφέα 647