Το πετρέλαιο αποτέλεσε την κινητήρια δύναμη και το καύσιμο του 20ού αιώνα, που σε συνδυασμό με την ευρεία χρήση της μηχανής εσωτερικής καύσης, είχε καταλυτικές συνέπειες στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη του πλανήτη. Χάρη στις ανακαλύψεις μεγάλων κοιτασμάτων σε ΗΠΑ, Ρωσία και Μέση Ανατολή και σε ένα πολύμορφο σύστημα παραγωγής, διύλισης, διανομής και εμπορίας που εγκαθίδρυσαν και λειτούργησαν επί σειρά ετών οι μεγάλες πετρελαϊκές εταιρίες, το πετρέλαιο επιβλήθηκε ως το κύριο καύσιμο, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην εκβιομηχάνιση και στην τεχνολογική πρόοδο που επιτελέσθηκε, ιδιαίτερα το δεύτερο μισό του περασμένου αιώνα.
Ένα από τα βασικά θέματα που αναδεικνύει το βιβλίο είναι ότι οι μεγάλες πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις του πλανήτη τα τελευταία χρόνια διαδραματίζονται γύρω από τις προσπάθειες, τις βλέψεις και τους αγώνες για τον έλεγχο και εκμετάλλευση βασικών ενεργειακών πόρων, με επίκεντρο τους υδρογονάνθρακες, σε βαθμό που είναι εύλογο να μιλάμε για πρωτοφανή οικονομική και πολιτική ομηρία.
Έτσι που το πετρέλαιο να αποτελεί στην εποχή μας αναγκαία όσο και μοιραία εξάρτηση.
Στον πρώτο τόμο του δίτομου αυτού έργου, επιχειρείται αρχικά μια εκτενής και πολύ ενδιαφέρουσα ιστορική αναφορά στην εξέλιξη του πετρελαίου από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.
Η βασική θεματολογία του βιβλίου αναφέρεται στην ανακάλυψη και την εκμετάλλευση των πετρελαίων στην Περσία και στη Μέση Ανατολή, στην επικράτηση του πετρελαίου έναντι της ηλεκτροκίνησης, στον ρόλο που έπαιξε στην έκβαση των δύο μεγάλων πολέμων, στην άνοδο των μεγάλων πετρελαϊκών εταιριών (γνωστών ως «7 Αδελφών») και στη μεταπολεμική περίοδο του φθηνού πετρελαίου, στις πετρελαϊκές κρίσεις του 1973 και 1979 και στην άνοδο του ΟΡΕΟ, καθώς και στο ρόλο που διαδραματίζει σήμερα το πετρέλαιο στο παγκόσμιο οικονομικό και κοινωνικό γίγνεσθαι. Ένα ξεχωριστό κεφάλαιο απαντά στο ερώτημα για το αν η Ελλάδα έχει πετρέλαιο και πως μπορεί να αξιοποιηθεί.