Χωρίς να αποφεύγει με ιδιαίτερη επιμονή τον κόσμο, ο γιατρός Δαλέζιος δεν ζούσε μέσα σ’ αυτόν, όσο θα δικαιολογούσε η οικονομική θέση του, η παλιά οικογένεια από την οποία καταγόταν και οι περίφημες σπουδές του. Έβλεπε μερικούς παλιούς φίλους –κι αυτοὺς όμως όχι πολύ συχνά– και απέφευγε τις πολυθόρυβες κοσμικές συγκεντρώσεις. Κοντολογίς ήταν ένας άνθρωπος γοητευτικός κι απλός για κείνους που τον γνώριζαν καλά, παράξενος και μυστηριώδης για τους άλλους, που τον ήξεραν από μακριά. […]

Ακριβώς την ώρα που έμπαινε στην Εκάλη, συνέβη εκείνο που του αναστάτωσε τη ζωή. Η γυναίκα ξεφύτρωσε από το πλάι του δρόμου, σαν να τη γέννησε το σκοτάδι, και μπήκε απότομα στο φωτεινό πλαίσιο των προβολέων του, δυο μέτρα εμπρός από το αυτοκίνητο. Δεν έκανε καμιά προσπάθεια να το αποφύγει – λες κι επεδίωκε να βρεθεί κάτω από τις ρόδες του. […]

 

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ, δημοσιευμένο το 1957 σε 52 συνέχειες στην εφημερίδα Ακρόπολις, με πέντε εικόνες του Μ. Γάλλια, κυκλοφορεί τώρα για πρώτη φορά σε βιβλίο. Είναι η απεγνωσμένη ιστορία έρωτα ενός μοναχικού ώριμου γοητευτικού άνδρα και μιας εκπάγλου καλλονής νεαρής γυναίκας, με πράσινα μάτια και πεταχτά μήλα, που είναι το αντικείμενο του πόθου πολλών ανδρών –καλλιτεχνών, κοσμικών και πλουσίων– και έχει ξοδέψει το σώμα της και την ψυχή της με κάθε είδους εραστές.

Η ιστορία διαδραματίζεται στην Εκάλη, σε πλούσια αθηναϊκά σπίτια, σε γκαλερί τέχνης, στα στέκια των «μοντέρνων ποιητών» και καλλιτεχνών του κέντρου της πόλης, στου Λουμίδη, στου « Zonar’s », στο «Μπραζίλ », στα κοσμικά « Αστέρια » της Γλυφάδας, αλλά και στις καλοκαιρινές διακοπές της κοσμικής και κοσμοπολίτικης Μυκόνου. Ο Μαρής, συχνά καυστικός και διακριτικά επικριτικός, στήνει σε αυτό το μυθιστόρημά του ένα θαυμάσιο σκηνικό και μας παρουσιάζει το πορτραίτο της αστικής Αθήνας του 1957.

 

Ο κόσμος του Γιάννη Μαρή, όπως τον αποδελτίωσε ο Α. Αποστολίδης στο ομότιτλο βιβλίο του και τον περιέγραψε εύστοχα ο Βασίλης Βασιλικός στις « Δέκα συνιστώσες στο έργο του Γιάννη Μαρή », είναι πλήρης κοινωνικών αντιθέσεων και εσωτερικών συγκρούσεων, με ίντριγκες και πάθη, πλαστοπροσωπίες και ένοχα μυστικά, αλλά και με κλισέ, εξιδανικεύσεις και στερεότυπα: μικροαστισμός κατά κοσμοπολιτισμού, εντιμότητα –κυρίως στο πρόσωπο του αστυνόμου Μπέκα– κατά δολιότητας, ταπεινά ελατήρια εναντίον αξιοπρέπειας, σκαμπρόζικα κορίτσια και λουσάτες («πολυτελείς») γυναίκες στη νεοελληνική εκδοχή της femme fatale, ζιγκολό και αρριβίστες κατά νοικοκυραίων ή νόμιμων κληρονόμων, νεανικοί έρωτες, αλλά και έντονα ερωτικά πάθη σε ξένες κρεβατοκάμαρες ή σε θερινές διαμονές (συχνά με «σκοποφιλική», ηδονοβλεπτικὴ ματιά), καθημερινοί άνθρωποι καθώς εμπλέκονται από σύμπτωση ή

από πρόσκαιρη « αδιαθεσία » σε σκοτεινές υποθέσεις που εξελίσσονται σε κοσμοπολίτικα μέρη, ενίοτε με φόντο την Κατοχή ή την τύχη των Εβραίων, λαϊκοί τύποι και φιλήδονες στάρλετ που διαταράσσουν τη συχνά ανιαρή καθημερινότητα κάποιων ανυποψίαστων, «μάτσο» άντρες, ομοφυλόφιλοι και «πεταλούδες της νύχτας», αλλά και χίππυς αργότερα, πρόσωπα και χαρακτήρες που συνθέτουν τη μεταπολεμική, πρωτίστως αθηναϊκή, «καλή κοινωνία» και τον «υπόκοσμό» της.

– ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΛΦΟΠΟΥΛΟΣ