Το Βυζάντιον, η αποικία των αρχαίων Ελλήνων, επιλέχθηκε το 324 μ.Χ. από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Α για να αποτελέσει το νέο κέντρο της αυτοκρατορίας στα ανατολικά και πήρε το όνομά του: "πόλη του Κωνσταντίνου", Κωνσταντινούπολη. Ο Κωνσταντίνος έδωσε στην πόλη έκταση πέντε φορές μεγαλύτερη από την αρχική, τη διαίρεσε -ακολουθώντας το πρότυπο της Ρώμης- σε δεκατέσσερα διαμερίσματα και την προίκισε μεταξύ άλλων με Καπιτώλιο, Ιππόδρομο, πλατείες και έναν κεντρικό οδικό άξονα πού συνέδεε την Ανατολή με τη Δύση. Πολύ γρήγορα η Κωνσταντινούπολη εξελίχτηκε σε κέντρο της αυτοκρατορίας και διατήρησε τη θέση αυτή για περισσότερα από χίλια χρόνια. Έτσι η Κωνσταντινούπολη -η οποία μετά την κατάληψή της από τους Τούρκους το 1453 έγινε η πρωτεύουσα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας- δεν αντιπροσωπεύει μόνο τον ελληνορωμαϊκό κόσμο, αλλά και τον χριστιανικό Μεσαίωνα. Κάθε περίοδος άφησε τα αρχιτεκτονικά της ίχνη σ αύτη τη μοναδική μητρόπολη. Ο Πέτερ Σράινερ φωτίζει τα σημαντικότερα στάδια της εξέλιξης της Κωνσταντινούπολης, συνδέοντάς τα με την πολιτική, πολιτιστική, θρησκευτική και οικονομική ιστορία της πόλης.