Η βουλγαρική κατοχή στην ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη 1941-1944

Καθεστώς, παράμετροι, συνέπειες

Επιμέλεια κειμένου: Κοτζαγεώργη, Ξανθίππη

Φορέας επιμέλειας: Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου

Κυκλοφορεί

ISBN: 978-960-374-196-1

Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη, 2002

1η έκδ.

Γλώσσα: Ελληνική, Νέα

€ 19.07 (περ. ΦΠΑ 6%)

Βιβλίο, Χαρτόδετο

14 x 21 εκ., 419 γρ., 347 σελ.

Περιγραφή

Η βουλγαρική Κατοχή στην Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη αποτέλεσε μία από τις στυγνότερες περιπτώσεις κατοχών κατά τη διάρκεια του Β` Παγκοσμίου Πολέμου. Κάλυψε την περίοδο από το 1941 έως το 1944 και επιβλήθηκε με μεγάλη σκληρότητα σε ένα μεγάλο τμήμα της ελληνικής επικράτειας, επισείοντας άμεσο και ισχυρό κίνδυνο αναθεώρησης των συνόρων της Ελλάδας και απόσπασης ενός ζωτικού γεωπολιτικά και στρατηγικά και ακμαίου οικονομικά τμήματός της.
Παρά το σκληρό χαρακτήρα της, την ένταση, την έκταση και τις συνέπειές της, ωστόσο, η βουλγαρική Κατοχή κατέχει ένα πολύ μικρό μερίδιο τόσο στο επιστημονικό έργο όσο και στη γενικότερη ιστορική βιβλιογραφία της Ελλάδας. Το ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΛΕΤΩΝ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΥ ΤΟΥ ΑΙΜΟΥ και οι εκδόσεις ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ έρχονται να καλύψουν το κενό με το βιβλίο αυτό, το οποίο βασίζεται στη μελέτη νέων στοιχείων και εξετάζει σε επτά ενότητες: το πλαίσιο έναρξης της Κατοχής, την εγκατάσταση των βουλγαρικών πολιτικών και στρατιωτικών αρχών και τη διοικητική οργάνωση της περιοχής από τους Βούλγαρους· τη βουλγαρική πολιτική στους τομείς της εκκλησίας, της εκπαίδευσης και της γλώσσας, της οικονομίας, της δημογραφίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· την αντίσταση του ντόπιου ελληνικού πληθυσμού κατά των βουλγαρικών Αρχών Κατοχής· το διπλωματικό παρασκήνιο που οδήγησε στη λήξη της Κατοχής και την αποχώρηση των βουλγαρικών πολιτικών και στρατιωτικών αρχών από την Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη.
Την έκδοση συμπληρώνουν παράρτημα με αδημοσίευτους στην Ελλάδα χάρτες, επιλεγμένα έγγραφα και βιογραφικό λεξικό των «πρωταγωνιστών» της Κατοχής.

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]

ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ
ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΩΝ ΣΛΑΒΙΚΟΥ ΚΑΙ ΛΑΤΙΝΙΚΟΥ ΑΛΦΑΒΗΤΟΥ
1ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η παραχώρηση της Ανατ. Μακεδονίας και της Θράκης στη Βουλγαρία εκ μέρους των Γερμανών (Ξ. Κοτζαγεώργη)
1. Διπλωματική και πολιτική δραστηριότητα των βουλγάρων τις παραμονές της Κατοχής (Ξ. Κοτζαγεώργη - Γ. Α. Καζαμίας)
2. Ο ιδιότυπος χαρακτήρας της βουλγαρικής κατοχής στην Ανατ. Μακεδονία και τη Θράκη
3. Η Βουλγαρική πολιτική έναντι των κατακτημένων περιοχών
3.1. Η εγκατάσταση των βουλγαρικών πολιτικών και στρατιωτικών αρχών
3.2. Η παρουσία και ο χαρακτήρας των βουλγαρικών παραστρατιωτικών και παραπολιτικών οργανώσεων στην περιοχή
3.3. Βουλγαρική πολιτική καταπίεσης και κακοποίησης των Ελλήνων και άλλων κατοίκων της περιοχής
α. 'Τάγματα εργασίας'-πολιτική επιστράτευση-αγγαρείες
β. Ανθρώπινες απώλειες
2ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η Ελληνική Εκκλησία στην Ανατ. Μακεδονία και τη Θράκη κατά τη διάρκεια της Κατοχής (Ξ. Κοτζαγεώργη)
1. Διωγμοί και κακοποιήσεις του ανώτερου και κατώτερου ελληνικού κλήρου
2. Υπαγωγή της Εκκλησίας της περιοχής στη Βουλγαρική Εκκλησία - Επάνδρωση των ελληνικών εκκλησιών με Βούλγαρους κληρικούς - Εθνικιστική, προπαγάνδα μέσω του κλήρου
3. Ληστείες και λεηλασία εκκλησιαστικής περιουσίας
3ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η αφομοιωτική πολιτική των Βουλγαρικών αρχών στους τομείς της εκπαίδευσης, της γλώσσας και του πολιτισμού στην Ανατ. Μακεδονία και τη Θράκη (Ξ. Κοτζαγεώργη)
1. Σύσταση νέων διοικητικών-εκπαιδευτικών αρχών. Ένταξη της εκπαίδευσης της περιοχής στο βουλγαρικό εκπαιδευτικό σύστημα
2. Ο προπαγανδιστικός χαρακτήρας της βουλγαρικής εκπαίδευσης
3. Ο ρόλος των Βουλγάρων εκπαιδευτικών
4. Τα 'αποτελέσματα' του βουλγαρικού εκπαιδευτικού σχεδιασμού
5. Ενέργειες της βουλγαρικής πολιτιστικής προπαγάνδας και αφομοιωτικής πολιτικής
6. Η γλωσσική αφομοιωτική πολιτική των βουλγαρικών αρχών
4ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Οι επιπτώσεις της Βουλγαρικής Κατοχής στον οικονομικό βίο της Ανατ. Μακεδονίας και της Θράκης (Ξ. Κοτζαγεώργη - Γ. Α. Καζαμίας)
1. Η οικονομική σημασία της περιοχής για τη Βουλγαρία
2. Γενικά μέτρα οικονομικής καταρράκωσης του ιθαγενούς πληθυσμού
2.1. Μέτρα οικονομικής αφαίμαξης: Φορολογία - Δημεύσεις, κατασχέσεις
2.2. Μέτρα για τον περιορισμό της οικονομικής δραστηριότητας των Ελλήνων
3. Διαρπαγές αντικειμένων, οχημάτων και εξοπλισμού-Καταστροφές δημοσίων και ιδιωτικών κτιρίων, εγκαταστάσεων και οικισμών
5ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Οι πληθυσμιακές μεταβολές στην Ανατ. Μακεδονία και τη Θράκη κατά τη διάρκεια της Κατοχής (Ξ. Κοτζαγεώργη)
1. Έξοδος Ελλήνων και διαρροή μουσουλμανικού πληθυσμού από την περιοχή
2. Μεταφορά και εξόντωση του εβραϊκού πληθυσμού της περιοχής
3. Εποικισμός της περιοχής με Βούλγαρους
6ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η εθνική αντίσταση κατά της βουλγαρικής κατοχής (Τάσος Χατζηαναστασίου)
α. Οι έως τώρα δημοσιευμένες πηγές
β. Τα χρονικά όρια και οι θεματικές
1. Α' Περίοδος: Μάιος - Οκτώβριος 1941, τα γεγονότα της Δράμας
2. Β' Περίοδος
2.1. Μετά τα γεγονότα της Δράμας: τα βουνά γεμίζουν ενόπλους
2.2. Η συγκρότηση και ο διαχωρισμός των ανταρτικών ομάδων
2.3. Η δράση του 26ου Συντάγματος ΕΛΑΣ (Φεβρουάριος-Σεπτέμβριος 1944)
2.4. Η δράση των ΕΑΟ (Φεβρουάριος-Σεπτέμβριος 1944)
3. Η αντίσταση στις κατοικημένες περιοχές
4. Ο αντιστασιακός τύπος στις βουλγαροκρατούμενες περιοχές
5. Το τέλος της κατοχής και οι αντιστασιακές οργανώσεις
7ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Το τέλος της Κατοχής
1. Το διεθνές διπλωματικό παρασκήνιο και η αποχώρηση των Βουλγάρων από την Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη (Γ. Α. Καζαμίας)
2. Οι Βούλγαροι και η τελική αποχώρηση των δυνάμεων κατοχής (Ξ. Κοτζαγεώργη)
ΜΙΚΡΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ

Add: 2014-01-01 00:00:00 - Upd: 2014-01-01 00:00:00