Οι Νεομάρτυρες συνιστούν όχι μόνο ένα σημαντικό κεφάλαιο της ιστορίας του νεότερου εκκλησιαστικού μας βίου, που εμπλούτισε τη λειτουργική μας παράδοση με νέους αγίους και ένα καθόλου ευκαταφρόνητο αριθμό νέων υμναγιολογικών κειμένων, άλλα και ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον πεδίο έρευνας για τους ιστορικούς του Ελληνισμού της κρίσιμης περιόδου της Τουρκοκρατίας, τους μελετητές της κοινωνικής ιστορίας και ανθρωπολογίας αυτής της εποχής, αλλά και τους ιστορικούς της τέχνης, αφού εσχάτως παρατηρείται έντονο ενδιαφέρον για τις απεικονίσεις τους σε τοιχογραφίες μονών και εκκλησιών ή σε φορητές εικόνες, αρκετές από τις οποίες αποτυπώνουν, όπως τεκμαίρεται και από τις σχετικές πηγές, με αμεσότητα τα προσωπογραφικά χαρακτηριστικά τους, αλλά διασώζουν και πολύτιμα στοιχεία για την κοινωνική δομή, ακόμη δε και για τα ενδυματολογικά στοιχεία της εποχής τους.
Η έρευνα γύρω από τους νεομάρτυρες της Ορθόδοξης Εκκλησίας, η οποία εκτείνεται από τη βυζαντινή ήδη περίοδο ως το 19ο αιώνα, έχει ομολογουμένως πραγματοποιήσει κατά τα τελευταία χρόνια σημαντική πρόοδο, η οποία καταγράφεται σε μελέτες και άρθρα παλαιότερων και νεότερων ερευνητών, αλλά και σε ειδικά συνέδρια που έχουν διοργανωθεί κατά τις τελευταίες δεκαετίες στην Ελλάδα. Νέα, άγνωστα πολλές φορές υμναγιολογικά κείμενα, Μαρτύρια, εκτενή ή σύντομα, και Ακολουθίες, ανασύρονται από ελάχιστα ή καθόλου μελετημένους κώδικες της βυζαντινής και μεταβυζαντινής περιόδου, για να προβάλουν άγνωστα τις περισσότερες φορές πρόσωπα, τα οποία κάτω από διαφορετικές συνθήκες και για διαφορετικές αιτίες ομολόγησαν με σταθερότητα την πίστη τους στο Χριστό, ενώ συγχρόνως τείνουν να επιβεβαιώσουν τη σχετική σημειολογική ρήση του Καισαρίου Δαπόντε ότι ο αριθμός των Νεομαρτύρων υπερέβαινε τους χίλιους ή ότι `των οποίων ο αριθμός μόνω τω Κυρίω γνωστός, όπερ ου και το αίμα εξέχεαν`. [...]

[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]