Στον προκείμενο τρίτο τόμο -ύστερα από τον δεύτερο, όπου ό συγγραφέας συγκεντρώνει ποικίλα ιάματα και θεραπείες για τους πάσχοντες- ανατέμνονται ως αποφύσεις της νόσου ή ερωτοληψία και ή θρησκοληψία. Με τεκμήρια καί παραδείγματα πού του προσφέρουν ό μύθος, ή ελεγεία καί ή σάτιρα, το ρομάντζο και ή νουβέλα, ιστορικά παράδοξα, παραλειπόμενα και ιατρικές γνωματεύσεις, αλλά καί ό βιβλικός λόγος, ή αντιρρητική και ή θρησκειολογία, ό Μπέρτον εξετάζει με περισσή εμβρίθεια την μελαγχολία πού γεννά ό έρωτας (ορισμός, διάκριση, αίτια, συμπτώματα, πρόγνωση, αντιφάρμακα, το πάθος της ζήλιας) και ή θρησκεία (δεισιδαιμονία, αίρεση και μισαλλοδοξία, πολιτική εκμετάλλευση της πίστης, ένοχη συνείδηση, απελπισία).

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]