Τα συγγράμματα των Πατέρων της Εκκλησίας δεν έπαψαν ποτέ να αναγιγνώσκονται με ζήλο από τους ευσεβείς χριστιανούς και με ενδιαφέρον από επιμελείς ή περίεργους επιστήμονες. Οι Πατέρες βρίσκονταν πάντοτε στην επικαιρότητα, αλλά ίσως ποτέ άλλοτε η μελέτη των κειμένων αυτών δεν ήταν τόσο εντατική όσο είναι σήμερα, που ερευνάται επισταμένως κάθε πτυχή της δραστηριότητας, της συγγραφικής παραγωγής και της διδασκαλίας τους και επιχειρείται εμπεριστατωμένη ανάλυση και ανατομία της σκέψης τους.
Μπορούμε πράγματι να μιλήσουμε για άνθηση της πατερικής φιλολογίας, η οποία αποτελεί ένα από τα λαμπρότερα επιτεύγματα της σύγχρονης θεολογικής επιστήμης. Και η άνθηση αυτή δεν είναι μόνο καρπός πολυμάθειας αλλά και προϊόν της αναζήτησης τρόπων έκφρασης της πίστης. Η εξοχότητα της θέσης των Πατέρων του Χριστιανισμού αναγνωρίζεται απ` όλους, γιατί κατά τους χρόνους των Πατέρων, ιδίως τους απώτερους χρόνους, και δια του έργου τους θεμελιώθηκε η χριστιανική θεολογία, διατυπώθηκαν οι κύριες ομολογίες, συγκροτήθηκε ο όλος οργανωτικός μηχανισμός της Εκκλησίας, καταστρώθηκαν οι βασικές μορφές της λατρείας της και καθορίστηκαν οι θεμελιώδεις κανόνες βίου των πιστών.
Η ελληνική παρουσία στην προσπάθεια αυτή δεν είναι ευκαταφρόνητη· γενική μάλιστα είναι η εντύπωση ότι με την πάροδο του χρόνου αυτή καθίσταται επιβλητικότερη. Δε θα ήταν νοητό και επιτρεπτό να συμβαίνει διαφορετικά, δεδομένου ότι η σύγχρονή μας ελληνική θεολογία είναι άμεσος κληρονόμος του πατερικού πνεύματος, ή τουλάχιστον θέλει να είναι. Η σκέψη των Πατέρων αναμφίβολα θα επιδράσει ευεργετικά στην ανανέωση της ελληνικής, καθώς και γενικά της ορθόδοξης, θεολογίας. Αλλά δεν αρκεί μόνη η σκέψη· υπάρχει και η ζωή τους. Η μαρτυρία των Πατέρων είναι ζυμωμένη με το λόγο και τη ζωή τους. Μέσα στον οργανισμό της Εκκλησίας ξεδιπλώνεται για πάντα η παράδοση ως μία μορφή ζωής· και τα νήματα της παράδοσης κινούνται από τους Πατέρες. Αν η ορθόδοξη θεολογία βυθίσει πάλι τις ρίζες της στις πηγές αυτής της παράδοσης, θα αποκτήσει νέα πνοή και νέο χρώμα, θα αποκτήσει νέα ζωή. [...]

[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]