Η Θεσσαλονίκη ζωντανεύει ξανά μες από φωτογραφίες. Η παλαιά Θεσσαλονίκη έτσι όπως ήταν μυστική και όμορφη και ας ήταν ακόμη υπό ξενική κατοχή. Η Θεσσαλονίκη μιας περίπου εικοσαετίας 1900 - 1920, δραματικής και ιδιαίτερης στο σύνολό της. Μαγεμένη και μυστηριακή, κατά το πλείστον ελληνική, και ας έχει μεταμορφωθεί από την οθωμανική κατοχή, όπου κυριαρχούν κτήρια, δρόμοι, γειτονιές, οθωμανικά μνημεία με τα τζαμιά και τους μιναρέδες που υψούμενοι απειλούν τον ουρανό της πόλης. Και κυρίως οι βυζαντινοί ναοί που μετατράπηκαν σχεδόν όλοι σε τζαμιά, αμέσως μετά την κατάληψη της πόλης από τους Οθωμανούς το 1430, αλλά και οι ταπεινοί χριστιανικοί ναοί στις ελληνικές συνοικίες, όπου στέναζε, αλλά και ήλπιζε η Ρωμηοσύνη. Οι φωτογραφίες, που ανήκουν όλες στην συλλογή του γιατρού κ. Νίκου Χόρμπου, είναι στο μέγιστο βαθμό προϊόν πολύτιμο οφειλόμενο στην περιέργεια των Αγγλογάλλων, κυρίως Γάλλων στρατιωτικών επαγγελματιών, πιθανώς, φωτογράφων που βρέθηκαν στην Θεσσαλονίκη για να πολεμήσουν στο Μακεδονικό Μέτωπο. Φαίνεται ότι εντυπωσιάσθηκαν από την Θεσσαλονίκη, όπου έσμιγε ο αρχαιοελληνικός και ελληνιστικός κόσμος, το Βυζάντιο, η μελαγχολική γοητεία της Ανατολής, οι Ισραηλίτες που βρήκαν φιλοξενία στην πόλη, κυνηγημένοι ήδη από τον 15ο αι. από θρησκευτικούς φανατισμούς, και την φωτογράφιζαν. [...]

[Απόσπασμα από το κείμενο της εισαγωγής της έκδοσης]