Από κοινωνιολογικής πλευράς, το καθήκον των απασχολουμένων είναι ένας εξαναγκασμός στον οποίο υποβάλλεται ο συμμετέχων στην παραγωγική διαδικασία (δημόσια ή ιδιωτική). Αυτός ο εξαναγκασμός άλλοτε είναι νομικώς κατοχυρωμένος, άλλοτε όχι και σε μερικές περιπτώσεις ισχύουν και οι δυο αναφερόμενες αυτές εκδοχές. Στη δεύτερη αλλά και ενίοτε στην τρίτη περίπτωση, εμφανίζονται οι κανόνες της ηθικής συμπεριφοράς για το "δέον πράττειν". Η μελέτη, βεβαίως, των προϋποθέσεων, που ισχύουν, ώστε μερικές πράξεις στην κοινωνία να είναι υποχρεωτικές και άλλες απαγορευμένες, είναι αποστολή της ηθικής κοινωνιολογίας.

Στο πλαίσιο αυτό της ηθικής στην απασχόληση, εμφανίζονται δύο συναφείς έννοιες. Αυτές της διαπλοκής και της διαφθοράς. Η διαπλοκή, με την κακόσημη αυτής έννοια, είναι λοξοδρομία (παρέκβαση) του απασχολουμένου, σε συνεργασία και στενή αλληλεξάρτηση με άλλο πρόσωπο ή άλλα πρόσωπα, που ανήκουν στην κατηγορία των απασχολουμένων ή όχι, κατά τρόπο παρασκηνιακό και πέραν των κανόνων της ηθικής και του νόμου, ώστε, τελικώς, να εξυπηρετηθούν ίδια συμφέροντα των διαπλεκομένων. Η εν λόγω διαπλοκή, όμως, είναι το αποτέλεσμα (προϊόν) της διαφθοράς στην κοινωνία και ειδικότερα στο χώρο της απασχόλησης.

Η διαφθορά, κατ` αρχήν, είναι μία κατάσταση στην ανθρώπινη σκέψη και συμπεριφορά, κατά την οποία εμφανίζεται φθορά (καταστροφή, αφανισμός, θάνατος) στα ήθη, τις αξίες και τις επικρατούσες αρχές χρηστής και ενάρετης συμπεριφοράς.

Η διαφθορά αυτή, έτσι, χαρακτηρίζεται από ηθική εξαχρείωση, εκφαυλισμό, εκμαυλισμό και χρησιμοποίηση αθέμιτων μέσων για να παραβιάζονται οι νόμοι και οι ηθικοί κανόνες προς ίδιο όφελος. Για την επίτευξη δε των σκοπών τους, τόσον οι δαπλεκόμενοι, όσο και οι διαφθαρείς, χρησιμοποιούν τη δημόσια (αλλά και την ιδιωτική) πολιτική και οικονομική εξουσία, καθώς και κοινωνικοπολιτικούς εκβιασμούς.

Το φαινόμενο της κοινωνικής διαφθοράς στην Ελλάδα είναι οξύτατο. Χαρακτηριστικά παραδείγματα: Αστυνομικές αυθαιρεσίες, ποινές "χάδι", "λαδώματα", παραβάσεις καθήκοντος των δημοσίων υπαλλήλων κ.λπ. Η Ελλάδα, έτσι, βρίσκεται στην κορυφή των πλέον διεφθαρμένων χωρών μαζί με τις χώρες Αλβανία, Γκαμπόν, Κονγκό, Φιλιππίνες και Κένυα.