«Ήδη πριν από μερικά χρόνια είχα σκεφτεί ότι θα άξιζε τον κόπο να γράψω την ιστορία της κόρης του φιλοσόφου Λεοντίου, Αθηναΐδας, η οποία τον πέμπτο αιώνα, ως αυτοκράτειρα του Βυζαντίου Ευδοκία, έγινε ξακουστή για το πνεύμα και τις περιπέτειες της. Αλλά με παρακίνησε κυρίως η διαμονή μου στην Αθήνα, την άνοιξη του 1880, να καταπιαστώ με το έργο αυτό. (...)
Μετά την επιστροφή μου από την Αθήνα σταχυολόγησα από τους βυζαντινούς ιστοριογράφους την ύλη για τη βιογραφία της Αθηναΐδας. Κάνοντας όμως αυτό, πείστηκα ότι είναι πολύ πιο εφικτό ν` αποκτήσουμε κάποια αντίληψη για τα αινιγματικά εκείνα χρόνια παρά μια ζωντανή εικόνα της περιώνυμης αυτής γυναίκας. Αλλά αυτό δεν με φόβισε ούτε με απέτρεψε από την πρόθεσή μου, επειδή είναι πάρα πολύ θελκτική η ιστορία εκείνης της εποχής. (...)

[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]