Στο τέλος ερευνητικής αναδρομής εννεακοσίων σχεδόν χρόνων βυζαντινής Ιστορίας (324-1204) σκέφθηκα να αφιερώσω έναν τόμο ξεχωριστό στην οργάνωση και λειτουργία του κρατικού μηχανισμού της αυτοκρατορίας, που της επέτρεψε να σταθή και να μεγαλουργήση, αποτρέποντας κάθε είδους εισβολέα από Ανατολή, Βορρά τελικώς και Δύση -Πέρση, Γότθο, Βάνδαλο, Άβαρο, Βούλγαρο, Σλάβο, Άραβα, Νορμανδό- μέχρι το 1204, όταν Βενετοί και Φράγκοι επωφελήθηκαν από τα πλήγματα των Σελτζούκων Τούρκων στην Μικρά Ασία. Την αμιγώς αφηγηματική ύλη θα αναζήτηση ο αναγνώστης στους τόμους του βιβλίου μου `Βυζαντινή Ιστορία` αρκούμενος να γνωρίση εδώ το πολίτευμα και τους θεσμούς με την βοήθεια των πιο αυθεντικών μαρτυριών (νομοθετικών συλλογών νομολογίας, επιγραφών, νομισμάτων, πολιτικών διαλόγων, τυπικών επευφημιών και εθιμοτυπικών τυπικών), πέραν των Ιστοριογραφικών και φιλολογικών πηγών.
Την ύλη κατένειμα σε τρείς μεγάλες ενότητες: Α` 324-610, Β` 610-1081 με ενδιάμεση τομή 867, Γ` 1081-1453 με ενδιάμεση τομή 1204 και διακριτά κεφάλαια 1. Κράτος - Διοίκηση, 2. Οικονομία - Κοινωνία με σκοπό να ανιχνευθή η κληρονομιά από το ρωμαϊκό παρελθόν στην δομή του κράτους, την διαμόρφωση των θεσμών και την περαιτέρω εξέλιξή τους, τους παράγοντες που προσδιορίζουν τις μεταβολές. [...]
[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]