Το "Τετράδιο βιογραφίας" είναι η μυθιστορηματική ανάπλαση του βίου και της δράσης του Βαρθολομαίου Κουτλουμουσιανού και ταυτόχρονα μια σκιαγραφία του καιρού και των τόπων όπου έζησε και δίδαξε τα ελληνικά γράμματα. Ξεκινώντας από την Ίμβρο, το Άγιον Όρος και το Αϊβαλί και στη συνέχεια πάροικος στη Θεσσαλονίκη και τη Βενετία, κι αργότερα την Κέρκυρα και την Κωνσταντινούπολη, ο Γέροντας αναδύεται ως αντιπροσωπευτική φυσιογνωμία του καιρού.

Στις σελίδες του βιβλίου ζωντανεύει η σημαντική και καθοριστική για τον Ελληνισμό εποχή του πρώτου μισού του 19ου αιώνα, με τις αγωνίες, τα όνειρα και τις προσδοκίες της.

Με σεβασμό στην ιστορική πραγματικότητα, ο μυθοπλαστικός λόγος ανασυστήνει τα πρόσωπα, τα γεγονότα και τα πράγματα του συγκεκριμένου χρόνου, στο πλαίσιο του οποίου η μορφή του Γέροντα προβάλλει - κυνηγημένη από τις συγκυρίες - να περιπλανιέται από τόπο σε τόπο διδάσκοντας και συγγράφοντας.
Το ασίγαστο πάθος του για τη γνώση και τη μετάδοσή της καταδιώκοντάς τον ακατάπαυστα, συνεχώς τον απομακρύνει από το γενέθλιο τόπο που αθεράπευτα νοσταλγεί.

Ο Α. Θ. Π. Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, ο οποίος προλογίζει και το "Τετράδιο βιογραφίας", τονίζει για το Βαρθολομαίο Κουτλουμουσιανό "Συμβαλών δε μεγάλως ο λιπαράν την γνώσιν και την σοφία έχων φιλόκαλος και φιλογενής ούτος εκκλησιαστικός ανήρ εις την αναγέννησιν της λειτουργικής παραδόσεως της Μητρός Εκκλησίας και εις την καλλιέργειαν της παιδείας ως εργαστηρίου αρετής και πνευματικής προόδου..."