`Η μορφή του σε γέμιζε δέος, χωρίς να είναι ιδιαίτερα γοητευτική...καθώς περπατούσε με αργά αγέρωχα βήματα, τυλιγμένος με το μαύρο ένδυμα των ιερωμένων, ανέδυε έναν αέρα φρίκης, κάτι πέρα από τα ανθρώπινα`...

Δημοσιευμένο στα 1797 `Ο Ιταλός` της Ανν Ράντκλιφ αποτελεί, ίσως, το καλύτερο παράδειγμα γοτθικού μυθιστορήματος. Σε κάθε σελίδα του βιβλίου ο αναγνώστης ανακαλύπτει την μοναδική ικανότητα της συγγραφέως να δημιουργεί ζωγραφικά ταμπλώ από σκηνές ενός κόσμου γεμάτου μυστήριο, σκοτεινά αινίγματα, πινελιές φρίκης και αδιόρατου φόβου. Η κυριαρχία του υπερφυσικού πάνω στο φυσικό κατακλύζει την μοίρα των ανθρώπων και την ροή των πραγμάτων. Η κυριότερη εκπρόσωπός του θα απολαύσει τον γενικό θαυμασμό και θα διαβαστεί παθιασμένα όσο λίγοι συγγραφείς της εποχής της ενώ τα μυθιστορήματά της θα εμπνεύσουν μια νέα γενιά συγγραφέων, όπως ο Walter Scott, ο Tomas De Quincy, η Mary Shelley κ.ά.
Οι ηθικές και αισθητικές προεκτάσεις του μυθιστορήματος της Ράντκλιφ στήνονται πάνω σ` έναν υποδειγματικό καμβά γοτθικής γραφής, μία μοναδική σύνθεση ψυχολογίας του τρόμου και ποιητικής αφήγησης. Σήμα κατατεθέν της `βασίλισσας του γοτθικού μυθιστορήματος` θα γίνουν οι σχεδόν ζωγραφικές απεικονίσεις της φύσης και των τοπίων που θ` αγκαλιάσουν τα πεπρωμένα των σκοτεινών ηρώων και ηρωίδων της.
Η δράση του παρόντος ξετυλίγεται στην Νότια Ιταλία του 1764, σ` έναν σκιώδη κόσμο όπου το έγκλημα, η καχυποψία, ο φόβος, οι βασανισμοί, ο έρωτας, η Ιερά Εξέταση και η θρησκευτική πίστη διαδέχονται το ένα το άλλο σε μία παράξενη ισορροπία. Ο μοχθηρός καλόγερος Σκεντόνι, ο Ιταλός, ίσως το πιο σατανικό συγγραφικό δημιούργημα της Ράντκλιφ, αλλά και μια από τις κλασικότερες μορφές `κακού` στην ιστορία του μυθιστορήματος, θα μετατρέψει τον αδάμαστο έρωτα της Έλενας και του Βιντσέντσιο σε μιαν ατελείωτη καταδίωξη, υποκινούμενος από τους προσωπικούς του δαίμονες αλλά και με την σύμπραξη της αδίστακτης μαρκησίας Βιβάλντι.
Μυστήριο, σασπένς, υπερβολή και παράφορος συναισθηματισμός από μία συγγραφέα που αιχμαλωτίζει τον αναγνώστη από τις πρώτες γραμμές. Μια γυναικεία λογοτεχνική φωνή που εκτός από την ακαταμάχητη αφηγηματικότητά της, κατάφερε συνειδητά να αποτυπώσει στα μυθιστορήματά της, τα κοινωνικά και τα ιδεολογικά προβλήματα της εποχής της.
Το υπέροχο αυτό μυθιστόρημα όπως και `Το Μυστικό των Ματσίνι`, εκδίδεται για πρώτη φορά στα Ελληνικά και μαζί με τον `Φράνκενσταΐν` της Μαίρης Σέλλεϋ και τον `Δράκουλα` του Μπραμ Στόουκερ αποτελεί έναν ακόμη βασικό κρίκο στην αλυσίδα του γοτθικού μυθιστορήματος.

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]