Οι εικόνες και οι μνήμες από το μακρινό παρελθόν, οι αναμνήσεις και τα βιώματα της παιδικής ηλικίας του συγγραφέα και η ανησυχία για το μέλλον του τόπου του συνέβαλαν στη συγγραφή του βιβλίου. Η καταγραφή των στοιχείων έγινε ύστερα από μακρόχρονη συλλεκτική δουλειά από μαρτυρίες προσώπων και προσωπική έρευνα και μελέτη.
ΜΕΡΟΣ Α
Πρόλογος
Εισαγωγικό σημείωμα
Αναδρομή στην πορεία του ανθρώπου
ΠΩΓΩΝΙ, ταξίδι στον τόπο, Ταξίδι στον χρόνο
ΜΕΡΟΣ Β
ΞΗΡΟΒΑΛΤΟ, Η γενέθλια γη
Ιστορικό
Τοπωνύμια - Επίθετα οικογενειών
Απογραφή κατοίκων
Πρόεδροι Κοινότητας Ορεινού - Ξηροβάλτου
Παρωνύμια (παρατσούκλια)
Οι εκκλησίες του χωριού
Οι ιερείς Ξηροβάλτου
Το σχολείο
Τα χαλάσματα, το νερό, ο Κράνιαρης
Οι δημογέροντες, η Γκισανιά και ο Λάλο-Γιώργης
Κάμπος, Ντερβένι, Χάνι
Απαστραγγιστικό έργο λίμνης Ξηροβάλτου
Η μάχη της Μπούνας
ΜΕΡΟΣ Γ
Η ΞΕΝΙΤΙΑ
Αγνάντια, Καραβάνια, Καζάντια
Οι Ξηροβαλτινοί της Διασποράς
Ένας "Οδυσσέας" Ξηροβαλτινός
ΜΕΡΟΣ Δ
"Κοπιάστε να γιωματίσουμε"
Η χαρά
Η φορεσιά
"Εμπάτε αγόρια στο χορό, κορίτσια στα τραγούδια"
ΜΕΡΟΣ Ε
ΑΦΗΓΗΜΑΤΑ
Ένας βράχος μολογάει
Η Μπίμιτσα
Και το όνομα αυτής Ειρήνη
Το χρέος
ΜΕΡΟΣ ΣΤ
Ενθυμήματα, κειμήλια, δημοσιεύματα
Μικρές ανέκδοτες ιστορίες
Η Αδελφότητα Ξηροβάλτου
ΜΕΡΟΣ Ζ
ΓΕΝΕΑΛΟΓΙΑ
Πρόγονοι - Απόγονοι
Σύντομος επίλογος
Αναπαλαιώνοντας τη γλώσσα μας
Ερμηνευτικές σημειώσεις
Χάρτης περιοχής
Βιβλιογραφία
Πωγώνι - Ήπειρος
