Ο Ντέμιαν είναι το περισσότερο αυτοβιογραφικό έργου του Χέρμαν Έσσε. Γραμμένο το φθινόπωρο του 1917, περίοδο κατά την οποία ο συγγραφέας συνέχιζε τη ψυχαναλυτική του θεραπεία από τον δόκτορα Γ. Μπ. Λανγκ, βοηθό του Καρλ Γκούσταφ Γιούγκ, το μυθιστόρημα αφηγείται την επίμονη και σταδιακή υπαρξιακή μετάβαση ενός ατόμου από τον ασφαλή αλλά καταπιεστικό κόσμο της παιδικής ηλικίας στον επισφαλή αλλά με δυνατότητες πνευματικής και ψυχικής αυτοδιαχείρισης κόσμο των ενηλίκων. Ήρωας και αφηγητής, είναι ο Έμιλ Σίνκλερ, όνομα με το οποίο ο Έσσε υπέγραψε αρχικά και το βιβλίο του. Έμιλ Σίνκλερ λεγόταν κάποιος φίλος του γερμανού ποιητή και θεωρητικού του 18ου αιώνα Νοβάλις του οποίου το έργο είχε σαγηνεύσει τον Έσσε.
Η διαδρομή ωστόσο προς την ενηλικίωση και την αυτογνωσία είναι δύσβατη και γεμάτη παγίδες. Προστάτης και μέντορας του νεαρού Έμιλ είναι ένα άλλο, λίγο μεγαλύτερό του αγόρι, ο Μαξ Ντέμιαν, που με την αυτοκυριαρχία του, τις γνώσεις του και κυρίως την προσωπική του γοητεία, βοηθάει τον Έμιλ να αναλάβει τελικά τη διαχείριση της ίδιας του της ζωής. Βασιζόμενος, στα διδάγματα της γιουνγκικής θεωρίας των αρχετύπων, ο Έσσε καταδεικνύει τις ψυχικές δυνατότητες του ατόμου να καταλαγιάσει τα άγχη και τις εσωτερικές του συγκρούσεις και να γίνει ο άνθρωπος που πραγματικά είναι. Τοποθετημένο τις αρχές του 20ου αιώνα και στα πρώτα χρόνια του πρώτου παγκοσμίου πολέμου το μυθιστόρημα αυτό του Έσσε λατρεύτηκε κυριολεκτικά από τους νέους της μεταπολεμικής Γερμανίας και όπου αλλού στον κόσμο μεταφράστηκε.

(εφημερίδα "La Repubblica", Ιταλία)