Ο Δημόκριτος ο Αβδηρίτης, ο τελευταίος μεγάλος φιλόσοφος της Προσωκρατικής περιόδου, θεωρήθηκε δίκαια ο πρόδρομος πολλών επιστημονικών αντιλήψεων.

Το ανήσυχο και δαιμόνιο πνεύμα του έχει επεκταθεί στην έρευνα της φύσεως από τα απειροελάχιστα άτομα μέχρι τους κόσμους του σύμπαντος. Όλες οι απόψεις του έχουν επαληθευθεί από τα σύγχρονα δεδομένα της επιστήμης.

Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζεται για πρώτη φορά μια ολοκληρωμένη ανασύσταση της Ατομικής θεωρίας και της Κοσμολογίας του, μέσα από τις αποσπασματικές πληροφορίες των σχολιαστών και δοξογράφων, διότι κανένα επιστημονικό έργο του δεν έχει διασωθεί.

Μεταξύ άλλων εξετάζονται.

--- Ποια είναι η υφή της ουσίας των ατόμων και πως συσχετίζονται με τα ονομαζόμενα σήμερα στοιχειώδη σωματίδια.

--- Πως συνδέονται μεταξύ τους και πως εμφανίζονται οι φυσικές ιδιότητες στα σώματα από τα απαθή και χωρίς ιδιότητες άτομα.

--- Πως σχηματίζονται οι άπειροι κόσμοι μέσα στο σύμπαν και ποιες αναλογίες παρουσιάζουν με τους γνωστούς γαλαξίες.

--- Πως εξελίσσονται και πως καταστρέφονται οι κόσμοι κ.λ.π.

Η Ηθική του Δημοκρίτου εξετάζεται παράλληλα με την Κοσμολογία του, διότι και ο άνθρωπος είναι ένας "μικρός κόσμος", ένα ολόκληρο σύμπαν σε μικρογραφία, και διέπεται αναλογικά από τους ίδιους νόμους και κανόνες που διέπουν και το σύμπαν, το επεκτεινόμενο μέχρι το άπειρον.

Η Δημοκρίτειος ηθική αναπτύσσεται με κύριο άξονα την ηθική συνείδηση του ατόμου, ως την κατευθυντήρια δύναμη κάθε ενεργειάς του, με τελικό στόχο την "ευεστώ", την πραγματοποίηση της πλήρους ψυχικής και πνευματικής ισορροπίας του.